Ung thư vú: Các dấu hiệu nhận biết sớm

Vú bình thường là gì?

Hầu hết phụ nữ nói rằng vú của họ có cảm giác sần sùi hoặc không đều. Hình dáng và cảm nhận của bộ ngực có thể bị ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh nguyệt, sinh con, giảm hoặc tăng cân và khi dùng một số loại thuốc. Vú cũng có xu hướng thay đổi khi bạn già đi. Để biết thêm thông tin, hãy xem những thay đổi và tình trạng vú của Viện Ung thư Quốc gia.

Một số dấu hiệu cảnh báo ung thư vú

Một số thay đổi ở vú có thể được cảm nhận bởi chính bản thân người phụ nữ hoặc các bác sĩ. Tuy nhiên các thay đổi hầu hết chỉ có thể được phát hiện trong quá trình chụp X-quang tuyến vú, MRI hoặc siêu âm. Cho dù bác sĩ hay chính bản thân người bệnh phát hiện ra sự thay đổi ở vú điều quan trọng là phải liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được kiểm tra và chẩn đoán chính xác sự thay đổi đó.

Hãy tới các cơ sở y tế uy tín nếu bạn nhận thấy một trong những triệu chứng sau:

Khối u mới hoặc cảm giác cứng ở vú hoặc dưới cánh tay (nách) hoặc quanh vú

Các cục u có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau. Một khối u, cục thường là đơn độc nhưng cũng có khi phát hiện thấy 2 hoặc 3 u, rắn ranh giới không rõ ràng, phân biệt với tổ chức tuyến lành xung quanh, thường không gây đau, một số người chỉ có cảm giác nhói ở một bên vú khi thăm khám kỹ mới phát hiện ra tổn thương vú.

Cảm giác vú dày lên hoặc sưng một phần

Ngay cả khi bạn không cảm thấy có khối hoặc khối u rõ rệt nào nhưng lại cảm thấy bất kỳ phần nào của vú bị sưng tấy hoặc vùng da ở vú dày hơn so với bên vú còn lại thì đó có thể là dấu hiệu của ung thư vú.

Da lồi lên, biến dạng

Có thể thấy sần như vỏ cam ở một phần của da tuyến vú. Da vú cũng có thể lõm xuống ở một vùng nào đó của tuyến vú khi nhìn trực diện hoặc nhìn qua gương khi tự thăm khám.

Da ở phần vú, núm vú đỏ hoặc bong tróc, có vảy, nhăn nheo bất thường.

Núm vú bị thụt vào trong hoặc đau ở vùng núm vú.

Bạn có thể cảm thấy như da ngực và núm vú bị kéo vào trong. Tụt núm vú trên một tuyến vú bình thường trước đây.

Tiết dịch núm vú (không phải sữa mẹ)

Tiết dịch ở núm vú có thể có màu sắc hoặc kết cấu khác nhau. Dịch tiết ra mà không cần bóp vú hoặc chỉ ở một bên vú. Tiết dịch núm vú có thể xuất phát từ việc sử dụng thuốc tránh thai, một số loại thuốc khác hoặc nhiễm trùng. Nhưng đó cũng có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư cần phải kiểm tra. Ở giai đoạn muộn hơn đôi khi u tại vú vỡ loét, tiết dịch hôi hoặc thậm chí chảy máu.

Ở giai đoạn muộn hơn thấy hạch nách to lên có thể thấy các hạch thượng đòn.

Ở một số ít người bệnh xuất hiện hạch nách lớn không tương xứng với u tại vú hoặc không tìm thấy u nguyên phát của vú bằng thăm khám lâm sàng.

Bất kỳ thay đổi nào về kích thước hoặc hình dạng của vú hoặc đau ở bất kỳ khu vực nào của vú.

Hãy nhớ rằng những triệu chứng này có thể xảy ra với các tình trạng khác không phải ung thư. Tự kiểm tra vú có thể giúp bạn tìm hiểu cảm giác bình thường của ngực và giúp bạn dễ dàng nhận thấy và phát hiện bất kỳ thay đổi nào, nhưng tự kiểm tra vú không thể thay thế cho chụp quang tuyến vú.

Những thay đổi ở vú trong suốt cuộc đời của bạn mà không phải là ung thư vú

Hầu hết phụ nữ có những thay đổi ở vú vào những thời điểm khác nhau trong cuộc đời của họ. Tuy nhiên đây không phải là những dấu hiệu của ung thư vú:

Trước hoặc trong thời kỳ kinh nguyệt: Vú của bạn có thể bị sưng, mềm hoặc đau. Bạn cũng có thể cảm thấy một hoặc nhiều khối u trong thời gian này do có thêm chất lỏng trong vú. Bác sĩ có thể yêu cầu bạn quay lại tái khám vào một thời điểm khác trong chu kỳ kinh nguyệt để xem khối u có thay đổi hay không.

Khi mang thai: Bạn có thể cảm thấy sần ở vú. Điều này thường là do các tuyến sản xuất sữa ngày càng nhiều và lớn hơn. Trong khi cho con bú, bạn có thể mắc một bệnh gọi là viêm vú, điều này xảy ra khi ống dẫn sữa bị tắc. Viêm vú làm cho vú có màu đỏ và có cảm giác sần, ấm và mềm. Viêm vú có thể được gây ra bởi nhiễm trùng và nó thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh.

Khi đến gần thời kỳ mãn kinh: Mức độ hormone của bạn thay đổi. Điều này có thể làm cho ngực của bạn cảm thấy mềm, ngay cả khi bạn không có kinh nguyệt. Ngực của bạn cũng có thể có cảm giác sần hơn trước.

Đang dùng hormone (chẳng hạn như liệu pháp hormone mãn kinh thuốc tránh thai hoặc thuốc tiêm), ngực của bạn có thể trở nên dày hơn. Điều này có thể làm cho việc chụp X-quang tuyến vú khó diễn giải hơn. Hãy cho bác sĩ biết nếu bạn đang dùng hormone.

Sau thời kỳ mãn kinh, nồng độ hormone của bạn giảm xuống. Bạn có thể không còn nổi cục, đau hoặc tiết dịch ở núm vú mà bạn từng có.

Ngoài ra, còn có nhiều tình trạng có thể gây ra khối u ở vú, bao gồm cả ung thư. Nhưng hầu hết các khối u ở vú là do các tình trạng bệnh lý khác gây ra. Hai nguyên nhân phổ biến nhất gây ra khối u ở vú là tình trạng xơ nang vú và u nang. Tình trạng xơ nang gây ra những thay đổi không phải ung thư ở vú có thể khiến chúng nổi cục, mềm và đau. U nang là những túi nhỏ chứa đầy chất lỏng có thể phát triển trong vú.

BS Đặng Thanh Hiệp