Truyền thông để nâng cao chất lượng dân số
Hưng Yên vẫn đang là một trong 10 tỉnh, thành phố có tỷ số giới tính khi sinh cao nhất cả nước; thuộc nhóm 33 tỉnh có mức sinh cao. Bên cạnh đó, tốc độ già hóa dân số diễn ra nhanh, trong khi chất lượng dân số chưa được cải thiện tương xứng, gây áp lực lớn lên hệ thống an sinh xã hội và phát triển nguồn nhân lực lâu dài. Ngày Dân số Việt Nam 26/12 và Tháng hành động Quốc gia về Dân số năm 2025 là dịp để toàn xã hội cùng nhìn lại và chung tay hành động vì mục tiêu nâng cao chất lượng dân số - yếu tố quyết định chất lượng nguồn nhân lực và tương lai phát triển của mỗi địa phương.
Với chủ đề “Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững”, Tháng hành động Quốc gia về Dân số năm 2025 tập trung lan tỏa nhiều thông điệp quan trọng, như: mỗi người dân cần chủ động tham gia tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn vì hạnh phúc gia đình và tương lai giống nòi; nói không với tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; không mang thai và sinh con ở tuổi chưa thành niên; tăng cường giáo dục dân số và sức khỏe sinh sản đúng đắn, có hệ thống cho thế hệ trẻ... Trong năm vừa qua, Chi cục Dân số và Trẻ em tiếp tục đẩy mạnh công tác truyền thông – giáo dục, tập trung làm rõ chủ trương của Đảng về “chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển”. Các hoạt động truyền thông được triển khai đa dạng về hình thức và phong phú về nội dung thông qua các kênh truyền thông đại chúng và truyền thông trực tiếp; đồng thời phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể như: Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy, Trường Chính trị Nguyễn Văn Linh, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Hội Nông dân, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh… nhằm tuyên truyền, vận động đối tượng thực hiện tốt chính sách dân số; cung cấp kiến thức về chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình và sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên: Tổ chức 18 hội nghị truyền thông tại 18 xã về thực trạng, nguyên nhân, giải pháp giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên, về lợi ích của việc sinh ít con, nhằm thực hiện mục tiêu giảm sinh để đạt mức sinh thay thế với trên 1440 đại biểu là lãnh đạo Đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể, các gia đình, dòng họ tham gia; tổ chức hơn 40 hội nghị truyền thông (với trên 3000 đại biểu dự) cung cấp thông tin về mất cân bằng giới tính khi sinh tại 40 xã có mức mất cân bằng giới tính khi sinh cao; Tổ chức 38 hội nghị truyền thông, tư vấn (với trên 2.800 đại biểu dự) về sự cần thiết của việc tham gia Chương trình sàng lọc, phát hiện sớm các bệnh bẩm sinh thông qua sàng lọc trước sinh và sơ sinh; Phối hợp với 22 trường THPT và THCS tổ chức truyền thông, tư vấn, hội thi về giới, giới tính, tình bạn, tình yêu và chăm sóc sức khỏe sinh sản cho vị thành niên, thu hút trên hơn 15.400 học sinh tham gia; Phối hợp với Trung tâm Y tế tổ chức 72 hội nghị truyền thông, cung cấp thông tin về già hóa dân số, hướng dẫn người cao tuổi luyện tập thể dục, chế độ dinh dưỡng phù hợp với sức khỏe cho hơn 570 người cao tuổi;…
Ông Phạm Văn Khởi – Chi cục trưởng Chi cục Dân số và Trẻ em tỉnh Hưng Yên cho biết: Nhằm phát huy những kết quả đạt được, bên cạnh đẩy mạnh các hoạt động truyền thông trực tiếp tại cộng đồng, chúng tôi còn triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như: Tổ chức sinh hoạt Câu lạc bộ cho các nhóm đối tượng là chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ mang thai, vị thành niên, thanh niên; Duy trì hoạt động của Chương trình Tư vấn và Khám sức khỏe trước khi kết hôn tại 104 xã, phường; Chương trình Kiểm soát dân số vùng biển và ven biển: Mô hình đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe sinh sản bà mẹ trẻ em, kế hoạch hóa gia đình phòng các bệnh lây truyền qua đường tình dục, bệnh phụ khoa tại các xã vùng ven biển, mô hình nâng cao chất lượng dân số; mô hình xây dựng và hoàn thiện hệ thống thông tin quản lý; Đồng thời duy trì tốt hoạt động tại các Câu lạc bộ Chăm sóc người cao tuổi trên địa bàn tỉnh, coi đây là trọng tâm để thích ứng với quá trình già hóa dân số;… Công tác truyền thông, vận động sẽ tiếp tục được đổi mới theo hướng đa chiều, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số; nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ dân số, cộng tác viên cơ sở; huy động hiệu quả các nguồn lực xã hội cho công tác dân số…
Công tác dân số của tỉnh Hưng Yên những năm gần đây ghi nhận nhiều kết quả tích cực. Năm 2025, nhiều chỉ tiêu quan trọng trong công tác dân số đã đạt và vượt kế hoạch đề ra như: Chất lượng dân số từng bước được nâng lên; Tỷ lệ tăng dân số tự nhiên đạt: 0,78%; Tỷ lệ sàng lọc trước sinh và sơ sinh tiếp tục tăng; Tỷ lệ thanh niên khám sức khỏe trước khi kết hôn và người cao tuổi khám sức khỏe định kỳ đạt 92%... Tuy nhiên vẫn còn những trăn trở: Tỷ số giới tính khi sinh tuy có xu hướng giảm, nhưng vẫn ở mức cao, gây áp lực trong công tác kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh; yêu cầu nâng cao chất lượng dịch vụ CSSK trong bối cảnh già hóa dân số ngày càng rõ nét đặt ra nhiều áp lực cho hệ thống y tế cơ sở…
Trong thời gian tới, Chi cục Dân số và Trẻ em tiếp tục triển khai đồng bộ các chủ trương của Trung ương, của tỉnh, chuyển trọng tâm từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển, đặc biệt chú trọng đến chất lượng dân số và cơ cấu dân số hợp lý; Đổi mới phương thức truyền thông, khai thác hiệu quả công nghệ thông tin, truyền thông kỹ thuật số và các phương tiện truyền thông mới; nâng cao chất lượng nội dung và sản phẩm truyền thông, đảm bảo tính đa dạng và bao trùm đến từng nhóm đối tượng; sân khấu hóa các hoạt động truyền thông để nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới, góp phần đạt được các mục tiêu đặt ra trong Chiến lược dân số đến năm 2030.
