Tình trạng mua bán, sử dụng thuốc lá điện tử pha trộn ma tuý diễn biến phức tạp

Tình hình nhập lậu thuốc lá, buôn bán, vận chuyển, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên thị trường qua không gian mạng ngày càng tăng, đặc biệt là tình trạng mua bán, sử dụng thuốc lá điện tử, pha trộn ma tuý ...

Sáng nay 4/5, Uỷ ban Xã hội và Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục của Quốc hội đã tổ chức phiên giải trình trách nhiệm quản lý nhà nước về phòng chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Phó Chủ tịch Thường trực, điều hành Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự và phát biểu chỉ đạo tại phiên giải trình.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh và Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục Nguyễn Đắc Vinh đồng chủ trì phiên giải trình.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn và lãnh đạo nhiều bộ, ban, ngành; Trưởng đại diện Tổ chức y tế thế giới tại Việt Nam, các tổ chức quốc tế hoạt động trong lĩnh vực phòng chống tác hại thuốc lá cùng tham dự phiên giải trình.

Nhiều hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng của thuốc lá điện tử

Phát biểu khai mạc phiên giải trình, Phó Chủ tịch Thường trực, điều hành Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho hay, công tác phòng, chống tác hại thuốc lá, kiểm soát và hạn chế thuốc lá nói chung đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá trong các nhóm đối tượng có xu hướng giảm dần. Công tác phòng, chống buôn lậu thuốc lá, xử lý vi phạm được tăng cường và đạt những kết quả tích cực.

Tuy nhiên, cũng còn những mặt hạn chế, cần có giải pháp khắc phục. Cụ thể, Việt Nam vẫn là một trong 15 nước có số lượng nam giới trưởng thành hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới. Thuốc lá điện tử đang xâm nhập và được sử dụng ngày càng nhiều và gia tăng ở nước ta, nhất là trong thanh niên, thiếu niên, lứa tuổi học sinh. Thậm chí, có những lo ngại đối với thanh niên, thiếu niên khi thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng có xu hướng đang dần thay thế cho thuốc lá truyền thống.

Bên cạnh đó, tình hình nhập lậu thuốc lá, buôn bán, vận chuyển, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên thị trường, qua không gian mạng ngày càng tăng về quy mô và mức độ nghiêm trọng, đặc biệt là tình trạng mua bán, sử dụng thuốc lá điện tử, pha trộn ma túy (cần sa, ma túy tổng hợp) đang diễn biến phức tạp và gia tăng rất nhanh.

Tác hại của thuốc lá điện tử đến sức khỏe được đánh giá như thuốc lá truyền thống. Đặc biệt, đối với thanh niên, thiếu niên còn làm suy yếu sự phát triển não bộ của trẻ em và vị thành niên, gây nghiện, rối loạn nhận thức và cảm xúc, giảm khả năng học tập và rối loạn tâm thần; ảnh hưởng tới sức khỏe bà mẹ và bào thai trong tương lai; tác động tiêu cực đến chất lượng nguồn nhân lực, ảnh hưởng an ninh trật tự và phát triển kinh tế - xã hội.

Cùng đó, chính sách, pháp luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá hiện hành chưa đủ bao quát để điều chỉnh cả về công tác quản lý, kiểm soát cũng như phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Ngoài ra, theo Phó Chủ tịch Thường trực, điều hành Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá, các văn bản hướng dẫn chưa quy định cụ thể về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng dẫn đến thiếu quy định về cơ chế quản lý, chế tài xử phạt đủ mạnh đối với hành vi vi phạm.

Phó Chủ tịch Thường trực, điều hành Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, việc tổ chức phiên giải trình của Ủy ban Xã hội phối hợp Ủy ban Văn hóa Giáo dục tổ chức ngày hôm nay có ý nghĩa quan trọng trong việc đưa ra các kiến nghị, giải pháp thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nói riêng và công tác phòng, chống tác hại thuốc lá nói chung.

Để phiên giải trình đạt hiệu quả, Phó Chủ tịch Thường trực, điều hành Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị cần nhận diện đúng về thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đánh giá tác hại; có thông điệp rõ ràng, cụ thể đến người dân và chính kiến về trách nhiệm của Nhà nước; làm rõ tồn tại, hạn chế trong phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, xác định cụ thể nguyên nhân và trách nhiệm của từng bộ, ngành.

Đồng thời, đưa ra những kiến nghị cụ thể, rõ ràng. Đối với những kiến nghị về hoàn thiện pháp luật cần phải bảo đảm về tính khả thi, tính thống nhất của hệ thống pháp luật và có các giải pháp thực hiện phòng, chống tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng.

Quảng cáo, mua bán sản phẩm thuốc lá điện tử, nung nóng qua mạng xã hội tràn lan

Phát biểu tại phiên giải trình, Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh nêu rõ, tỉ lệ sử dụng các loại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng ngày càng tăng, nhất ở giới trẻ, đặc biệt với học sinh - nhóm đối tượng hiểu biết chưa đầy đủ, dễ bị tác động, lôi kéo.

Trên thị trường, đã xuất hiện tình trạng pha trộn, tẩm ướp các chất gây nghiện trong sản phẩm thuốc lá điện tử, nung nóng. Trong khi đó, việc quảng cáo, mua bán qua mạng xã hội tràn lan, thiếu kiểm soát chất lượng, nhất là các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng nhập lậu.

Cũng theo Chủ nhiệm Nguyễn Thúy Anh, đã có các báo cáo, nhiều bằng chứng khoa học cho rằng sử dụng thuốc lá điện tử... gây ra nhiều tác hại đến sức khỏe thể chất và tinh thần của người sử dụng, tiềm ẩn nguy cơ phát sinh các tệ nạn xã hội, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn xã hội.

Việc sử dụng các sản phẩm được tẩm ướp ma túy và các chất gây nghiện, chất kích thích còn tăng gánh nặng kinh tế đối với cá nhân, gia đình khi vừa phải mất tiền mua thuốc lá.

Đồng thời phải chi tiền để điều trị bệnh gây ra bởi chính sản phẩm thuốc lá mình mua, giảm khả năng và năng suất lao động. Về lâu dài, có nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng dân số, ở các đối tượng trẻ - tương lai của đất nước...

Thái Bình/ Ảnh: Hồ Long