Dấu hiệu loãng xương ở người cao tuổi
Loãng xương là bệnh thường gặp ở người cao tuổi và có thể dẫn đến tình trạng gãy xương. Vậy dấu hiệu để nhận biết loãng xương ở người cao tuổi là gì?
Biểu hiện loãng xương ở người cao tuổi
Loãng xương ở người cao tuổi là tình trạng bệnh lý do quá trình lão hóa. Theo thời gian tất cả các cơ quan trong cơ thể người đều lão hóa, tuy nhiên mỗi người lại có một mức độ khác nhau và loãng xương ở mỗi người cũng khác nhau.
Loãng xương là bệnh lý diễn ra âm thầm, không có biểu hiện rõ ràng. Thông thường ở giai đoạn đầu, bệnh sẽ không có biểu hiện gì. Khi loãng xương ở mức độ nặng sẽ có một số dấu hiệu như:
- Đau nhức xương khớp và cột sống, đây là dấu hiệu thường gặp nhất. Cơn đau nhức thường xảy ra ở các khớp như thắt lưng, khớp gối, khớp háng…
- Giảm chiều cao, cột sống gù hoặc vẹo
- Dễ bị gãy xương do va chạm nhẹ hoặc ngã.
- Có thể gặp tình trạng chuột rút, đổ nhiều mồ hôi, cảm thấy ớn lạnh…
Nhiều người cho rằng loãng xương không nguy hiểm tới sức khỏe bởi không gây ảnh hưởng tính mạng. Tuy nhiên, mức độ loãng xương ở mỗi người là khác nhau và nếu không điều trị loãng xương có thể gây ra các biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe như ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt hàng ngày, trong trường hợp nặng có thể gây tàn phế hoặc tử vong.
- Gây mất ngủ, trầm cảm. Người bị loãng xương sẽ xuất hiện các cơn đau xương khớp gây gián đoạn giấc ngủ, mất ngủ. Nếu không điều trị, những cơn đau này dễ khiến người cao tuổi rơi vào tình trạng khó ngủ, mất ngủ kéo dài từ đó có thể rơi vào trầm cảm.
- Dễ bị gãy xương không phải do va chạm hoặc vận động mạnh. Tình trạng loãng xương có thể khiến người cao tuổi dễ bị gãy xương và gặp khó khăn hơn trong vấn đề sinh hoạt hàng ngày.
- Tăng nguy cơ tử vong ở người cao tuổi. Có khoảng 30-50% các trường hợp bị gãy cổ xương đùi đã tử vong sau một năm.
Nguyên nhân gây loãng xương ở người cao tuổi
Nguyên nhân gây loãng xương ở người cao tuổi được chia làm 2 loại: thứ phát và nguyên phát.
Nguyên nhân thứ phát gây loãng xương ở người cao tuổi thường gặp là:
- Dùng thuốc: Một số loại thuốc tránh thai, thuốc corticoid có nguy cơ gây loãng xương rất cao.
- Có tiền sử chấn thương về xương khớp.
- Người mắc một số bệnh mạn tính như bệnh nội tiết liên quan tới tuyến giáp, bệnh thận nặng… làm tăng đào thải canxi và giảm khá năng hấp thụ canxi.
Nguyên nhân nguyên phát:
Đây là nguyên nhân thường gặp gây loãng xương ở người cao tuổi. Những người trên 50 tuổi đa phần sẽ có nguy cơ mắc loãng xương và phụ nữ có nguy cơ mắc loãng xương cao hơn nam giới. Ở phụ nữ, sau tuổi 50 thường diễn ra quá trình suy giảm nội tiết tố estrogen, giảm hormone tuyến cận giáp làm tăng thải canxi niệu.
Tuổi càng cao, xương càng trở nên mỏng đi và quá trình tái tạo xương cũng giảm xuống do thói quen ít vận động. Hơn nữa, người cao tuổi thường ít ra ngoài, khả năng tổng hợp vitamin D từ ánh nắng mặt trời cũng vì thế mà giảm xuống. Theo thời gian, các cơ quan trong cơ thể cũng dần lão hóa từ đó làm giảm khả năng hấp thụ canxi.
Điều trị loãng xương ở người cao tuổi
Tùy thuộc vào mức độ loãng xương ở mỗi người, các bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị hợp lý.
- Điều trị loãng xương không dùng thuốc: Thay đổi chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng. Người cao tuổi có thể bổ sung các thực phẩm chứa vitamin C, D, duy trì uống sữa hoặc sử dụng các sản phẩm từ sữa hàng ngày. Trong chế độ ăn nên bổ sung các loại rau nhà họ cải có màu xanh đậm, hải sản có vỏ.
Bên cạnh đó, việc vận động thường xuyên với các bài tập nhẹ nhàng cũng là cách để cho xương khớp chắc khỏe và giảm thoái hóa khớp. Người cao tuổi có thể lựa chọn một số bài tập như chạy bộ, đi bộ, bơi lội, yoga…
- Điều trị loãng xương bằng thuốc: Hiện tại việc dùng thuốc canxi, vitamin D để điều trị loãng xương ở người cao tuổi đang là phương pháp chính giúp tái tạo xương. Bên cạnh đó còn có các loại thuốc điều trị loãng xương và chống hủy xương bằng đường uống, tiêm hoặc truyền. Tùy thuộc vào từng bệnh nhân, bác sĩ sẽ có chỉ định phù hợp.
Tuy nhiên, người cao tuổi nên lưu ý, tình trạng loãng xương không thể điều trị dứt điểm được. Thay vào đó các phương pháp sẽ làm tăng mật độ xương, giảm biến chứng và giúp tình trạng bệnh không tiến triển nặng hơn. Các đối tượng có nguy cơ cao bị loãng xương nên bổ sung canxi trong thực đơn hàng ngày để hạn chế nguy cơ mắc loãng xương.
ThS. BS. Nguyễn Thị Bảo Thoa
Trung tâm Cơ xương khớp, Bệnh viện Bạch Mai