Bệnh gai đen ở người béo phì có chữa được không?

Mối liên quan giữa bệnh gai đen ở người béo phì

Trong những năm gần đây tỉ lệ bệnh nhân béo phì đã gia tăng nhanh chóng và là vấn đề thời sự trên phạm vi toàn cầu, bệnh gây ra bởi sự tích tụ quá nhiều chất béo trong cơ thể, gây hại cho sức khỏe, trong đó có tình trạng mắc bệnh gai đen. Bệnh gai đen có liên quan chặt chẽ với một số bệnh mạn tính như tiểu đường type 2, tăng huyết áp, bệnh mạch vành và ung thư. Báo cáo từ Lancet cho thấy trên toàn thế giới tỷ lệ thừa cân và béo phì đã tăng 27,5% đối với người lớn và 47,1% đối với trẻ em trong giai đoạn 1980 - 2013.

Cơ chế bệnh sinh chính xác của bệnh gai đen liên quan đến béo phì hiện vẫn chưa được làm sáng tỏ đầy đủ. Tuy nhiên, nhiều báo cáo đã chỉ ra rằng bệnh nhân béo phì kết hợp gai đen sẽ có mức Insulin và C - Peptide cao hơn so với nhóm béo phì đơn thuần. Do vậy, giả thuyết đưa ra là béo phì và gai đen có cơ sở sinh lý bệnh chung như tăng tiết Insulin, mức độ IGF - 1 cao.

Do sự gia tăng của bệnh nhân béo phì, số lượng bệnh nhân có bệnh gai đen được quan sát thấy ngày càng nhiều. Trên thế giới có nhiều bệnh nhân đến gặp bác sĩ vì chứng đổi màu da hơn là béo phì, đặc biệt là ở thanh thiếu niên. Tại Việt Nam bệnh còn ít được biết và quan tâm, do vậy một bộ phận không nhỏ người bệnh chưa được tư vấn đầy đủ.

Triệu chứng của bệnh gai đen

Các dấu hiệu của tình trạng da này bao gồm:

• Xuất hiện các mảng da nâu hoặc đen.
• Da có cảm giác như nhung.
• Bệnh nhân có biểu hiện ngứa.
• Các mảng da có mùi hôi.

Vị trí thường gặp ở nách, cổ, bẹn, bộ phận sinh dục, quanh rốn, vú. Khi thương tổn tăng lên, các nếp da sẽ rõ và dày hơn, bề mặt trở nên thô hơn. Lòng bàn tay bàn chân dày. Trường hợp nặng có thể bị toàn thân. Thể trạng có thể biểu hiện của thừa cân, béo phì.

Các triệu chứng của bệnh gai đen có xu hướng phát triển chậm. Nếu các triệu chứng phát triển nhanh thì đó có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư, mặc dù điều này rất hiếm gặp.

Bệnh gai đen có chữa được không?

Không có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh gai đen. Việc điều trị bệnh thường dựa vào điều trị các nguyên nhân gây bệnh, cụ thể như:

Nếu bị bệnh gai đen do thừa cân, béo phì thì hãy áp dụng các biện pháp giảm cân. Giảm cân bằng việc kết hợp một chế độ ăn uống hợp lý cùng với việc vận động thể thao mỗi ngày. Sau khi giảm cân thành công thì bệnh gai đen có thể hết hoặc giảm tùy thuộc vào từng trường hợp.

Nếu bệnh gai đen liên quan đến một loại thuốc hoặc chất bổ sung mà người bệnh đang sử dụng thì hãy ngừng dùng chúng. Sau khi ngưng sử dụng thuốc, bệnh gai đen sẽ tự hết.

Người bị bệnh gai đen có thể thoa kem theo đơn để làm sáng hoặc làm mềm các vùng da bị ảnh hưởng. Dùng xà phòng có tính kháng khuẩn, nên sử dụng nhẹ nhàng để tránh vùng da tổn thương bị cọ xát, vì điều này sẽ làm bệnh trầm trọng hơn.

Phẫu thuật thu nhỏ dạ dày hình ống trên bệnh nhân béo phì có kết hợp bệnh gai đen cũng là một biện pháp đem lại hiệu quả. Trong các phương pháp phẫu thuật giảm béo, phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày hình ống là phẫu thuật được thực hiện nhiều nhất (theo khảo sát thế giới dựa trên IFSO). Phẫu thuật nội soi thu nhỏ dạ dày hình ống đã được chứng minh cho kết quả tốt trong ngắn hạn và trung hạn, hiệu quả giảm cân trung bình 5 năm đạt 60 - 80% cân nặng dư thừa, tỷ lệ biến chứng thấp hơn so với các phẫu thuật khác.

Tóm lại: Điều trị rối loạn sắc tố trong bệnh gai đen khá khó khăn, với bệnh nhân gai đen có thể trạng béo phì thì việc điều trị được khuyến cáo cần dựa vào điều chỉnh cân nặng. Nếu cân nặng được kiểm soát tốt, bệnh nhân giảm cân về bình thường sẽ cải thiện được tình trạng rối loạn màu sắc da. Các báo cáo gần đây cho thấy nhóm bệnh nhân béo phì có kết hợp gai đen được phẫu thuật thu nhỏ dạ dày đã cải thiện rõ rệt tình trạng rối loạn sắc tố da. Vì vậy, khi nhận thấy có các hiện triệu chứng của bệnh gai đen thì nên đến gặp bác sĩ để thăm khám và được tư vấn phương pháp điều trị tốt nhất.

ThS.BS. Nguyễn Văn Tuấn