Trụ cột của hệ thống y tế nhưng vẫn bị quan niệm "nghề điều dưỡng là nghề phục vụ"

Dịch vụ do người điều dưỡng, hộ sinh cung cấp ngày càng góp phần quan trọng nhưng nguồn nhân lực lại thiếu về số lượng, năng lực thấp hơn so với nhiều nước trong khu vực…

Một trong những trụ cột của hệ thống y tế 

Thông tin trên được GS.TS Trần Văn Thuấn – Thứ trưởng Bộ Y tế đưa ra sáng 11/5 tại Lễ Kỷ niệm ngày Quốc tế Điều dưỡng (12/5) do Bộ Y tế tổ chức.

Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, đội ngũ điều dưỡng luôn có vai trò rất quan trọng trong chăm sóc sức khỏe. Chính vì vậy Tổ chức Y tế thế giới đã khẳng định dịch vụ chăm sóc người bệnh của điều dưỡng là một trong những trụ cột của hệ thống y tế. 

Để ghi nhận và tôn vinh giá trị nghề nghiệp cũng như những đóng góp quan trọng của người điều dưỡng, ngay từ năm 1965 Hội đồng Điều dưỡng Thế giới đã chọn ngày 12 tháng 5 hằng năm, ngày sinh của Bà Florence Nightingale – Người đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển của ngành điều dưỡng hiện đại, là ngày "Quốc tế Điều dưỡng" kèm theo Thông điệp cho mỗi năm để điều dưỡng của các quốc gia cùng hành động.

Lãnh đạo Bộ Y tế khẳng định, sự kiện này nhằm ghi nhận và tôn vinh những đóng góp rất quan trọng của người Điều dưỡng, hộ sinh đồng thời thể hiện chiến lược, định hướng của ngành y tế Việt Nam trong việc từng bước nâng cao hơn nữa chất lượng chăm sóc người bệnh tiến tới hội nhập điều dưỡng khu vực và Quốc tế.

Thay mặt Lãnh đạo Bộ, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn biểu dương những nỗ lực, những đóng góp rất quan trọng, rất hiệu quả của đội ngũ điều dưỡng trong các lĩnh vực như: Xây dựng chính sách, tổ chức quản lý chăm sóc, đào tạo, thực hành chăm sóc và nghiên cứu khoa học. Chất lượng chăm sóc người bệnh đã có chuyển biến rõ rệt thông qua việc đổi mới các mô hình phân công chăm sóc, tổ chức chăm sóc người bệnh, chuẩn hóa các kỹ thuật điều dưỡng.

Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam, lãnh đạo các Cục/ Vụ, đơn vị trực thuộc Bộ, Sở Y tế nhiểu tỉnh, thành, Bệnh viện tham gia Lễ Kỷ niệm ngày Quốc tế Điều dưỡng (12/5)

"Dịch vụ do người điều dưỡng, hộ sinh cung cấp ngày càng góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe người dân và nâng cao vị thế nghề nghiệp, hình ảnh của người điều dưỡng, hộ sinh. Đặc biệt trong công tác phòng chống bệnh dịch COVID-19 thời gian vừa qua, điều dưỡng, hộ sinh đã có những đóng góp rất hiệu quả cùng với các bác sỹ và nhân viên y tế khác từng bước đẩy lùi bệnh dịch" - Thứ trưởng Trần Văn Thuấn khẳng định.

Có mặt tại sự kiện, TS. Angela Pratt - Trưởng đại diện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam kể lại câu chuyện về chính gia đình bà, đó là khi bà sinh 2 con gái trong đại dịch COVID-19 ở Manila, Philippines. Dù ca sinh mổ được lên kế hoạch trước và diễn ra suôn sẻ, nhưng cả hai bé đều rất nhỏ và mong manh, và cần được chăm sóc trong khoa Hồi sức Cấp cứu Sơ sinh trong một thời gian khi sau chào đời.

"Xuyên suốt khoảng thời gian phi thường đó trong cuộc đời tôi, tôi không thể quên được các điều dưỡng của khoa Hồi sức Sơ sinh trong bệnh viện nơi các cô gái của tôi chào đời, những người đã chăm sóc chúng với kỹ năng phi thường, sự chuyên nghiệp và sự dịu dàng, trong những ngày đầu tiên khi các con gái tôi cần sự quan tâm nhất. Tôi thực sự biết ơn họ mãi mãi" - TS. Angela Pratt xúc động nói.

Đồng thời bà cũng khẳng định vai trò cực kỳ quan trọng của các điều dưỡng và hộ sinh trong việc ứng phó với đại dịch COVID-19 trong ba năm qua. 

"Các điều dưỡng cũng sẽ cần thiết để tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý lâu dài và bền vững COVID-19, khi chúng ta tiếp tục học cách quản lý loại virus này cùng với các bệnh truyền nhiễm khác", TS. Angela Pratt nói.

Làm gì để không còn quan niệm "nghề điều dưỡng là nghề phục vụ"?

Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ Y tế cũng nêu rõ, hiện tại công tác điều dưỡng đang đối diện với nhiều khó khăn, thách thức: Nhiều nơi còn quan niệm cho rằng "Nghề điều dưỡng là nghề phục vụ, điều dưỡng chỉ là người làm theo y lệnh của bác sỹ". 

Nguồn nhân lực điều dưỡng thiếu nhiều về số lượng và năng lực chuyên môn thấp hơn so với nhiều nước trong khu vực. Công tác chăm sóc người bệnh tại các cơ sở y tế còn phụ thuộc nhiều vào người nhà người bệnh.

Điều dưỡng hành nghề chưa phù hợp với văn bằng đào tạo. Đào tạo điều dưỡng chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn và hội nhập. Hệ thống lãnh đạo, quản lý điều dưỡng chưa phù hợp.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết, thực hiện chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, trong thời gian tới, ngành y tế Việt Nam đang tập trung các giải pháp nhằm đổi mới căn bản và toàn diện về công tác điều dưỡng. Trong đó, tập trung nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của công tác điều dưỡng, phát triển nguồn nhân lực điều dưỡng, thúc đẩy phát triển công nghệ và trang thiết bị phục vụ nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh toàn diện trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, đáp ứng yêu cầu chăm sóc thực tiễn và hội nhập điều dưỡng khu vực ASEAN.

Hưởng ứng ngày Quốc tế Điều dưỡng 12/5/2023, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn đề nghị các cấp Lãnh đạo ngành y tế tiếp tục quan tâm, đầu tư, ghi nhận và tôn vinh vai trò của người điều dưỡng vì một tương lai tươi sáng của nghề điều dưỡng, cũng như của ngành y tế nhằm đạt mục tiêu phát triển bền vững, bảo hiểm y tế toàn dân và sức khỏe cho mọi người.

Lực lượng điều dưỡng, nữ hộ sinh đã luôn nỗ lực, tận tâm, tận tuỵ trong chăm sóc sức khoẻ nhân dân

TS Vương Ánh Dương - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh cho biết, năm 2023, Hội đồng Điều dưỡng Thế giới đã đưa ra Thông điệp hành động nhân ngày Quốc tế Điều dưỡng là: "Điều dưỡng chúng ta – Tương lai của chúng ta". 

Thông điệp đặt ra những mong muốn của Hội đồng Điều dưỡng thế giới đối với công tác điều dưỡng trong tương lai nhằm giải quyết những thách thức về sức khỏe toàn cầu và cải thiện sức khỏe cho tất cả mọi người dân trên thế giới. Hội đồng Điều dưỡng thế giới và các tổ chức quốc tế cũng đã đưa ra bằng chứng cho sự thay đổi, kêu gọi hành động và đầu tư hiệu quả cho công tác điều dưỡng.

Đó là: hãy tôn trọng đãi ngộ tương xứng với những đóng góp của điều dưỡng đối với người bệnh và cộng đồng; Bảo vệ điều dưỡng vì họ phải làm việc trong điều kiện nguy hiểm, độc hại; Đầu tư cho công tác điều dưỡng từ cải thiện chính sách nghề nghiệp, đào tạo, đầu tư trang thiết bị phục vụ các hoạt động điều dưỡng và hãy nhìn nhận, đánh giá đúng giá trị và vị thế của nghề điều dưỡng.

Thái Bình/Ảnh: Trần Minh