Nỗ lực tháo gỡ những ‘nút thắt’ cho ngành y (1): Không bắt buộc phải có 3 báo giá khi đấu thầu

Nếu như trước đây khi mua sắm trang thiết bị y tế, các cơ sở y tế đều vướng quy định tham khảo 3 báo giá từ các nhà cung cấp khác nhau, thì tại Nghị quyết 30 vừa được Chính phủ ban hành đã sửa đổi, cho phép áp dụng thí điểm hướng dẫn về xây dựng giá gói thầu.

LTS: Với việc tham mưu xây dựng và trình dự thảo của Bộ Y tế, chỉ trong 2 ngày 3/3 và 4/3, Chính phủ đã ban hành 2 văn bản là Nghị định 07 và Nghị quyết 30 nhằm tháo gỡ những 'nút thắt' cho ngành y tế. Ở đây trực tiếp là cho các cơ sở khám chữa bệnh trong công tác mua sắm, đấu thầu và thanh toán BHYT đối với trang thiết bị, vật tư y tế, đồng thời tạo đà để các cơ sở y tế nâng cao chất lượng khám chữa bệnh với mục tiêu tất cả vì người bệnh. 

Báo Sức khoẻ & Đời sống xin đăng tuyến bài "Nỗ lực tháo gỡ những 'nút thắt' cho ngành y" để bạn đọc hiểu rõ hơn về những văn bản này.

Không bắt buộc phải có 3 báo giá tham khảo

Đối với mua sắm trang thiết bị y tế, theo các bệnh viện khó nhất hiện nay là đơn vị không biết tham khảo thông tin xây dựng giá gói thầu mua sắm thiết bị y tế thế nào là đúng. Cụ thể, theo quy định cũ, bắt buộc phải tham khảo 3 báo giá. Trong điều kiện không tham khảo được 3 báo giá và các tài liệu tham khảo theo quy định khác thì không có quy định giao cho chủ đầu tư quyết định xây dựng giá kế hoạch lựa chọn nhà thầu. Bên cạnh đó, cũng quy định tối đa không quá 90 ngày lựa chọn nhà thầu... nên gây khó khăn lớn cho các bệnh viện. Để tháo gỡ 'nút thắt' này, tại Nghị quyết 30 do Chính phủ ban hành ngày 4/3 đã sửa đổi cho phép các cơ sở y tế được áp dụng thí điểm hướng dẫn về xây dựng giá gói thầu trong năm 2023, cụ thể:

1. Giao Hội đồng khoa học của đơn vị thực hiện việc xây dựng tính năng, cấu hình kỹ thuật theo yêu cầu chuyên môn của đơn vị: khi xây dựng giá gói thầu, trường hợp cùng một chủng loại trang thiết bị y tế nhưng có nhiều hãng sản xuất khác nhau.
2. Trên cơ sở tính năng, cấu hình kỹ thuật do Hội đồng khoa học xây dựng, đơn vị tổ chức lấy báo giá để xác định giá gói thầu căn cứ ít nhất một trong các tài liệu sau đây:

- Giá thị trường được tham khảo từ báo giá của các nhà cung cấp theo một trong các hình thức là:

• Chủ đầu tư gửi thông báo mời chào giá với yêu cầu kỹ thuật lên Cổng thông tin điện tử của Bộ Y tế hoặc cổng dịch vụ công trực tuyến về quản lý trang thiết bị y tế (https://dmec.moh.gov.vn) hoặc trang thông tin điện tử của đơn vị hoặc các hình thức khác theo quy định của pháp luật về đấu thầu trong thời gian tối thiểu 10 ngày. Hết thời gian thông báo mời chào giá, chủ đầu tư căn cứ số báo giá nhận được để làm cơ sở xây dựng giá gói thầu. Trường hợp chỉ có một hoặc hai nhà phân phối hoặc doanh nghiệp (sau đây gọi chung là nhà phân phối) cung cấp báo giá thì được sử dụng các báo giá đã nhận để làm cơ sở xây dựng giá gói thầu.
• Chủ đầu tư được phép lấy báo giá trực tiếp từ nhà phân phối trong trường hợp chỉ có một nhà phân phối hoặc để bảo đảm tính tương thích về công nghệ, bản quyền mà không thể mua được từ nhà phân phối khác.

Việc xác định giá gói thầu được dựa trên tính năng kỹ thuật, nhu cầu sử dụng, khả năng tài chính của chủ đầu tư.

- Kết quả thẩm định giá của cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện thẩm định giá, doanh nghiệp thẩm định giá theo quy định của Luật Giá;

- Giá trúng thầu của gói thầu mua sắm trang thiết bị y tế tương tự trong thời gian trước đó gần nhất, tối đa không quá 120 ngày.

      3. Trường hợp gói thầu gồm nhiều phần riêng biệt thì ghi rõ giá cho từng phần trong giá gói thầu.

Khó khăn trong đấu thầu mua sắm trang thiết bị y tế, máy đặt, máy mượn... được tháo gỡ

Một ngày trước khi Nghị quyết 30 được ban hành, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định 07/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 98/2021/NĐ-CP ngày 08/11/2021 về quản lý trang thiết bị y tế nhằm giải quyết các tồn tại, hạn chế bất cập phát sinh trong thời gian vừa qua, đáp ứng yêu cầu thực tiễn quản lý và yêu cầu hội nhập trong lĩnh vực trang thiết bị y tế.

Những giải pháp Chính phủ đưa ra đã kịp thời tháo gỡ những vướng mắc của các bệnh viện đang gặp phải trong đấu thầu mua sắm trang thiết bị y tế.

Chia sẻ với báo Suckhoedoisong.vn, ông Đào Xuân Cơ- Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai bày tỏ vui mừng cho biết, khi soạn thảo lần này, Chính phủ và Bộ Y tế đã lấy ý kiến các bệnh viện. Bệnh viện Bạch Mai cũng đã có những ý kiến tham gia đóng góp, nêu rõ những vướng mắc trực tiếp ảnh hưởng đến bệnh viện. Bởi vậy khi Nghị quyết được ban hành rất sát với những khó khăn mà các bệnh viện đang gặp phải, giải quyết được những vấn đề cấp bách.

Theo đó, Nghị quyết 30 đã sửa đổi Nghị quyết 144, kéo dài thời gian và thí điểm máy đặt máy mượn khi các cơ sở y tế trúng thầu hóa chất vật tư để phục vụ cấp cứu, điều trị người bệnh; cho phép tháo gỡ trong đấu thầu vật tư, khi đồng ý các gói thầu báo giá dưới ba nhà thầu.

Đây là những tháo gỡ hết sức cần thiết và kịp thời, những đề xuất của bệnh viện đã được thông qua giúp cho công tác đấu thầu, mua sắm được thuận lợi hơn. Khi thông quan thuận lợi, đấu thầu thuận lợi thì việc cung ứng thuốc, vật tư hóa chất sẽ thuận lợi hơn rất nhiều.

Bên cạnh đó, Nghị quyết 30 còn cho phép các thiết bị cho, tặng biếu, liên doanh liên kết đã hết hợp đồng chưa cần phải thực hiện các thủ tục tài sản toàn dân có thể đưa vào sử dụng cho người bệnh.

Ông Cơ cho hay, trang thiết bị y tế là những hạng mục cả người bệnh và bác sĩ đều rất cần, với hướng dẫn này vấn đề về trang thiết bị được giải quyết. Những thiết bị đang hỏng hóc, bệnh viện sẽ nhanh chóng sửa chữa để đưa vào phục vụ công tác khám, chữa bệnh.

Về lâu dài, Nghị quyết 30/NQ-CP giao Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan ban hành các văn bản hướng dẫn theo quy định về những vấn đề này. Các cơ sở khám chữa bệnh đặt rất nhiều kỳ vọng vào các văn bản hướng dẫn của các bộ, ngành.

Với Nghị định 07, theo ông Cơ của Chính phủ tạo điều kiện thuận lợi trong việc thông quan nhập trang thiết bị, giao trách nhiệm cho các hãng, công ty phải đảm bảo về chất lượng hàng hóa, sản phẩm để cung ứng cho các cơ sở khám chữa bệnh.

Không ít lãnh đạo Bệnh viện tuyến TW khác cũng bày tỏ vui mừng khi có các văn bản tháo gỡ vướng mắc về đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế. Những điểm mới, cập nhật và sửa đổi của Nghị quyết 30 như không cần tham khảo ba báo giá của các nhà cung cấp, hay bỏ thời hạn thanh toán BHYT với máy mượn, máy đặt… đáp ứng được yêu cầu các bệnh viện đề xuất, tạo điều kiện thuận lợi trong công tác mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế cho bệnh viện.

Ông Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Việt Đức cho rằng Nghị định 07 và Nghị quyết 30 của Chính phủ vừa ban hành đã cơ bản giải quyết được những vấn đề mà nhiều bệnh viện đang gặp phải về mua sắm, đấu thầu trang thiết bị y tế.

Về phía Bệnh viện Việt Đức sẽ nhanh chóng thực hiện theo hướng dẫn để tháo gỡ những vấn đề đang gặp phải để tiếp tục khám, chữa bệnh cho người dân.

Thái Bình