Hưởng ứng Tuần lễ Thế giới Nâng cao nhận thức về Kháng sinh: Hành động ngay – Bảo vệ hiện tại, gìn giữ tương lai

Kháng kháng sinh (kháng đa vi sinh vật) đang trở thành một trong những thách thức lớn nhất đối với y tế toàn cầu. Khi vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng giảm đáp ứng với thuốc điều trị, nhiều bệnh nhiễm trùng vốn có thể chữa khỏi lại trở nên khó kiểm soát hơn, kéo theo nguy cơ lây lan, biến chứng nặng và tử vong.

Tuần lễ Thế giới Nâng cao nhận thức về Kháng sinh (18–24/11/2025), do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) phát động, nhấn mạnh chủ đề “Hành động ngay – Bảo vệ hiện tại, gìn giữ tương lai”. Đây là lời nhắc nhở rằng kháng thuốc không còn của tương lai xa mà đang tác động trực tiếp đến sức khỏe, hệ sinh thái và kinh tế ngay hôm nay.

Theo các số liệu nghiên cứu quốc tế gần đây ghi nhận hàng triệu ca tử vong liên quan đến kháng thuốc mỗi năm. Tại Việt Nam, tình trạng nhiễm trùng kháng thuốc gây ra hàng chục nghìn trường hợp tử vong, đồng thời làm giảm hiệu quả điều trị nhiều bệnh vốn thường gặp.

Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc sử dụng kháng sinh không hợp lý: dùng kháng sinh cho bệnh do virus, tự ý mua thuốc không cần đơn, dùng sai liều hoặc không đủ thời gian. Kháng sinh cũng bị lạm dụng trong chăn nuôi, góp phần làm gia tăng các chủng vi sinh vật kháng thuốc. Ở một số cơ sở y tế, hạn chế về xét nghiệm chẩn đoán nhanh khiến bác sĩ phải kê kháng sinh dự phòng, vô tình tạo thêm áp lực chọn lọc vi khuẩn kháng thuốc.

Bộ Y tế và các cơ quan chuyên môn đã triển khai nhiều chương trình giám sát, quản lý sử dụng kháng sinh hợp lý,  đồng thời tăng cường truyền thông nhằm thay đổi hành vi trong cộng đồng. Tuy nhiên, hiệu quả của các chương trình này phụ thuộc rất lớn vào sự tham gia chủ động của người dân.

Các chuyên gia y tế khuyến cáo:

Sử dụng kháng sinh đúng cách

– Chỉ dùng khi có đơn của bác sĩ.

– Uống đúng liều, đúng thời gian, không tự ý ngừng thuốc.

– Không chia sẻ hoặc dùng lại kháng sinh còn thừa.

Phòng tránh nhiễm trùng để giảm nhu cầu dùng kháng sinh

– Rửa tay thường xuyên, vệ sinh vết thương đúng cách.

– Tiêm chủng đầy đủ theo khuyến cáo.

Xử lý thuốc thừa an toàn

– Không vứt bừa bãi ra môi trường.

– Không tự giữ lại để dùng cho lần sau khi chưa có chỉ định.

Tuần lễ 18–24/11/2025 là dịp để mỗi cá nhân và gia đình nhìn lại vai trò của mình trong cuộc chiến chống kháng thuốc. Hành động ngay hôm nay – sử dụng kháng sinh đúng cách, phòng tránh nhiễm trùng – chính là cách chúng ta bảo vệ hiệu quả điều trị cho hiện tại và gìn giữ “sức mạnh” của kháng sinh cho thế hệ tương lai./.