Đánh giá việc triển khai thực hiện chăm sóc thiết yếu bà mẹ, trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ/sau mổ lấy thai
Từ năm 2014, theo đề nghị của Tổ chức Y tế thế giới và Qũy Nhi đồng Liên hợp quốc, Việt Nam đã triển khai can thiệp chăm sóc thiết yếu bà mẹ, trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ/sau mổ lấy thai (EENC). Việc triển khai khai EENC đã giúp tăng tỷ lệ trẻ được bú mẹ sớm sau sinh, tăng cường gắn kết mẹ con, giảm tai biến sản khoa, giảm tỷ lệ trẻ sơ sinh phải điều trị trong các khoa/đơn nguyên hồi sức sơ sinh từ đó góp phần giảm tỷ lệ tử vong mẹ, tử vong trẻ sơ sinh và tránh tình trạng trao nhầm trẻ sơ sinh. Việt Nam được đánh giá là 1 trong các quốc gia, vùng lãnh thổ triển khai thành công can thiệp EENC.
Theo cam kết với WHO/UNICEF, cứ 2 năm, các quốc gia và vùng lãnh thổ cần thực hiện đánh giá tình hình thực hiện EENC. Việc đánh giá tình hình thực hiện EENC sẽ giúp các quốc gia, vùng lãnh thổ biết được thuận lợi, khó khăn, những bước trong can thiệp chưa đạt được theo yêu cầu của WHO/UNICEF, từ đó đưa ra kế hoạch trong thời gian tới.
Theo đó, thực hiện chỉ đạo của Vụ Sức khoẻ Bà mẹ - trẻ em - Bộ Y tế từ ngày 09-11/8/2023, đoàn giám sát của Bệnh viện Từ Dũ và đại diện của tổ chức y tế thế giới WHO, phối hợp với Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tiến hành giám sát hỗ trợ việc triển khai EENC tại 03 đơn vị: Bệnh viện Đa khoa Phố Nối, Bệnh viện Sản - Nhi Hưng Yên và Trung tâm Y tế huyện Văn Giang.
Tại đây, đoàn giám sát đã thực hiện: Thu thập số liệu về tình hình chăm sóc bà mẹ, trẻ sơ sinh tại bệnh viện trong năm 2022; tiến hành phỏng vấn lãnh đạo bệnh viện và các khoa/phòng liên quan; Quan sát cán bộ y tế thực hiện EENC; Quan sát cơ sở vật chất, tranh thiết bị và vệ sinh môi trường; Phỏng vấn và rà soát bệnh án các bà mẹ được thực hiện EENC.
Sau 03 ngày làm việc, đoàn giám sát đánh giá cao những kết quả mà 03 đơn vị trong thời gian vừa qua đã đạt được về việc triển khai can thiệp chăm sóc thiết yếu bà mẹ, trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ, làm giảm đáng kể tai biến sản khoa, tử vong mẹ và tử vong sơ sinh: Đã thành lập đội EENC tại bệnh viện/trung tâm; Có đủ các khoa/phòng chuyên môn, sạch sẽ, đảm bảo vô khuẩn; trang thiết bị, thuốc thiết yếu đủ theo cơ số và quy định của Bộ Y tế; khoa sơ sinh/đơn nguyên sơ sinh có đầy đủ dụng cụ để kịp thời cấp cứu hồi sức sơ sinh (oxy; mặt nạ, bóng bóp, thuốc…); đã triển khai tiêm phòng viêm gan B cho trẻ ngay sau sinh; thực hiện da kề da giữa mẹ và bé; Tư vấn và hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ sớm và hoàn toàn trong 6 tháng đầu… Và đề nghị trong thời gian tới các đơn vị tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được.
Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề đặt ra cần được xem xét để hoàn thiện như: EENC trong sinh mổ, quy trình báo động đỏ chưa thực hiện được ở bệnh viện đa khoa Phố Nối, Trung tâm Y tế Văn Giang; thời gian da kề da giữa mẹ và bé còn ngắn; tầm soát 3 bệnh lây truyền mẹ con HIV - Viêm gan B - Giang mai; triển khai tiêm phòng vacxin lao (BCG) tại các đơn vị có sinh; trang bị thêm bộ hồi sức sơ sinh tại phòng sinh; cử Cán bộ đi tập huấn, đào tạo chuyên môn về chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm, chăm sóc trẻ bằng phương pháp Kangaroo …
Trong thời gian tới, đoàn giám sát đề nghị Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh tiếp tục giám sát, xem xét tình hình, tham mưu cho lãnh đạo để triển khai đến các đơn vị y tế trong tỉnh tiếp tục thực hiện và làm tốt hơn nữa EENC trong đẻ thường và tiến tới triển khai EENC trong mổ đẻ, hoàn thành quy trình báo động đỏ tại các đơn vị chưa triển khai, đẩy mạnh việc tiếp xúc da kề da giữa mẹ và bé; xem xét triển khai chăm sóc trẻ bằng phương pháp Kangaroo (KMC), xem xét việc triển khai tiêm phòng lao tại các đơn vị có sinh,…
