10 bài thuốc chữa bệnh từ gừng gió
Gừng gió là một vị thuốc nam được dùng rất phổ biến trong nhân dân. Gừng gió có vị đắng, cay, tính ấm có tác dụng tán phong hàn, giảm đau, trị ứ huyết, chứng trúng gió, chóng mặt, nôn nao, ngất xỉu.
1. Công dụng của gừng gió
Gừng gió còn có tên khác: Riềng gió, ngải xanh, ngải mặt trời, riềng dại; gừng dại, gừng giềng, cây mai gan.
Tên khoa học: Zingember zerumbet Sm, thuộc họ gừng Zingiberaceae.
Gừng gió thuộc loài thân cỏ, cao từ 1 đến 1,3m. Lá mọc sít, gần như không cuống, thuôn dài 2cm, đầu nhọn, phía trên màu xanh lục sẫm, hơi nhạt ở phía dưới, bẹ nhẵn. Cánh hoa dài 30 - 60cm, phủ đầy vẩy, mép có nang lông, hoa màu vàng. Thân rễ củ, phân nhánh, màu trắng nhạt, trong ruột màu vàng nhạt, có tinh dầu, mùi thơm và vị đắng.
Loại cây này trước kia mọc hoang dại được phân bố khắp đất nước Việt Nam. Ngày nay ngoài mọc hoang còn được người dân trồng làm thuốc và cho năng suất rất cao. Ở Quảng Bình theo số liệu thống kê mỗi năm người dân thu hái khoảng 15 - 20 tấn dùng cho điều trị bệnh.
Gừng gió có tác dụng giảm đau.
Trên thế giới còn thấy phân bố ở Ấn Độ, Indonesia, Malaysia, Nam Mỹ...
Gừng gió có vị đắng, cay, tính ấm có tác dụng tán phong hàn, giảm đau, trị ứ huyết, chứng trúng gió, chóng mặt, nôn nao, ngất xỉu. Đặc biệt gừng gió có tác dụng tẩy độc, bồi dưỡng sau sinh, kích thích tiêu hóa, ăn ngon, ngủ tốt, da dẻ hồng hào, chống lão hóa...
2. Một số bài thuốc chữa bệnh có gừng gió
Bài 1. Thuốc ngâm rượu chữa phong hàn thấp, giảm đau nhức xương khớp.
Thành phần bài thuốc gồm: Củ gừng gió 55g tươi, rượu 40 độ: 650 ml.
Ngâm trong thời gian 15 - 20 ngày, uống mỗi ngày 3 ly nhỏ (khoảng 60 - 70 ml).
Bài 2. Chữa chứng chóng mặt, bệnh nhân suy dinh dưỡng.
Thành phần bài thuốc gồm: Củ gừng gió 60g tươi, rượu 40 độ: 650 ml, sâm bố chính: 20g tươi.
Ngâm trong thời gian 20 - 30 ngày, uống mỗi ngày 60ml trước khi ăn.
Bài 3. Trị ứ huyết, chứng trúng gió, cảm mạo phong hàn.
Thành phần bài thuốc gồm: Củ gừng gió 30g tươi, củ sả 30g, nước 300 ml.
Sắc trong 15 - 20 phút, chia 02 lần uống trong ngày, dùng 3 - 5 ngày.
Gừng gió kết hợp với củ sả trị ứ huyết, trúng gió.
Bài 4. Chữa kích thích tiêu hóa, viêm ruột kết.
Thành phần bài thuốc gồm: Củ gừng gió khô 12g, lá dạ cẩm khô 20g, nước 250ml.
Sắc còn 200ml chia uống 02 lần trong ngày, khi còn ấm.
Bài 5. Chữa rối loạn chức năng đại tràng, hội chứng ruột kích thích.
Thành phần bài thuốc gồm: Củ gừng gió khô 15g, kim ngân đằng 15g, xuyên tâm liên 04g, nước 350 ml.
Sắc còn 250 ml, chia uống 03 lần trong ngày, khi còn ấm.
Bài 6. Chữa suy nhược cơ thể, sau sinh xong
Thành phần bài thuốc gồm: Củ gừng gió tươi 10g, cỏ máu 05g, nước 500ml.
Sắc còn 300ml chia uống trong ngày.
Bài 7. Làm đẹp da, chống lão hóa.
Thành phần bài thuốc gồm: Củ gừng gió tươi 05g, cỏ mần chầu 05g, đỏ ngọn 05g.
Hãm trà uống hoặc sắc uống thay nước trong ngày.
Gừng gió kết hợp với lá dạ cẩm chữa kích thích tiêu hóa.
Bài 8. Chữa bệnh xơ gan cổ trướng đơn thuần
Thành phần bài thuốc gồm: Củ gừng gió tươi 50g, gan lợn 50g, nước dừa 2 quả. Hầm kỹ rồi ăn, uống hết nước. Thời gian dùng có thể vài tháng.
Trong thời gian uống thuốc không được uống bia rượu, ăn nhạt tương đối.
Bài 9. Chữa viêm gan virus
Thành phần bài thuốc gồm: Gừng gió tươi 25g, ưng bất bạc 30g, cà gai leo 15g, nước 500ml.
Sắc còn 300ml chia uống nhiều lần trong ngày.
Gừng gió phối hợp với cỏ mần trầu và đỏ ngọn hãm trà uống giúp đẹp da.
Bài 10. Chữa trúng gió bị ngất, trị chứng tê chân lạnh.
Thành phần bài thuốc gồm: Củ gừng gió 20 - 30g, rửa sạch giã nhỏ thêm ít rượu chắt nước uống, lấy bã chưng nóng xoa xát khắp người trị chứng tê chân lạnh.
BSCKII Trần Ngọc Quế
Chủ tịch Hội Đông y Quảng Bình
