Sữa mẹ - nền tảng dinh dưỡng, miễn dịch cho trẻ
Với chủ đề tuần lễ nuôi con bằng sữa mẹ năm nay “Trao cơ hội và tạo mọi điều kiện cho cha mẹ để thực hiện NCBSM”, Sở Y tế yêu cầu Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh phối hợp với các cơ quan truyền thông triển khai các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ y tế, nhân dân để hỗ trợ các bà mẹ NVBSM; Các cơ sở khám chữa bệnh ở các địa phương tăng cường thực hiện chăm sóc cho bà mẹ, trẻ sơ sinh trong và ngay sau đẻ hoặc mổ đẻ, góp phần nâng cao tỷ lệ trẻ được bú mẹ sớm trong vòng 1 giờ đầu sau sinh.
Nuôi con bằng sữa mẹ, lựa chọn tốt nhất cho sự phát triển của trẻ:
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, sữa mẹ là thức ăn hoàn chỉnh nhất, thích hợp nhất đối với trẻ, vì trong sữa mẹ có đủ năng lượng và chất dinh dưỡng cần thiết như đạm, đường, mỡ, vitamin và muối khoáng với tỷ lệ thích hợp, phù hợp cho sự hấp thụ và phát triển cơ thể trẻ. Bú mẹ, trẻ sẽ lớn nhanh, phòng nguy cơ suy dinh dưỡng. Bên cạnh đó, trong sữa mẹ còn chứa nhiều chất kháng khuẩn, giúp tǎng cường sức đề kháng cho trẻ; chứa những yếu tố miễn dịch giúp bảo vệ cơ thể mà không một thức ǎn nào có thể thay thế được nên trẻ được bú sữa mẹ sẽ ít mắc bệnh. Ngoài ra, sữa mẹ có tác dụng chống dị ứng, trẻ bú mẹ ít bị dị ứng như ăn sữa bò.
Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Bộ Y tế và các chuyên gia y tế luôn khuyến cáo cộng đồng nên nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu đời, bởi sữa mẹ được ví như vaccine đầu tiên cho trẻ sơ sinh, với nhiều kháng thể bảo vệ trẻ khỏi các bệnh, như: hen xuyễn, nhiễm trùng tai, đột tử, tiểu đường tuýp 2, tiêu chảy, nhiễm trùng hệ tuần hoàn…
Sữa mẹ được xem như nền tảng dinh dưỡng, nền tảng miễn dịch cho trẻ ngay từ khi chào đời. Và tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ sau 6 tháng đầu, cho đến khi trẻ được hai tuổi hoặc lâu hơn nữa, kết hợp với bổ sung các thức ăn an toàn và phù hợp là phương thức nuôi con trẻ tốt nhất.
Vừa qua (ngày 28-5-2019), Bộ Y tế đã phối hợp với Tổ chức Alive & Thrive triển khai thực hiện Đề án “Bệnh viện thực hành nuôi con bằng sữa mẹ xuất sắc”. Đề án được thực hiện tại 29 bệnh viện của 9 tỉnh, thành phố, trong đó có nhiều bệnh viện sản đầu ngành, như: Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Hùng Vương, Bệnh viện Sản-Nhi Quảng Ninh, Hưng Yên, Nam Định... Mục tiêu của Đề án là thúc đẩy các cơ sở y tế thực hiện đúng các hướng dẫn của Bộ Y tế về nuôi con bằng sữa mẹ, chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm (EENC) và chăm sóc trẻ bằng phương pháp Kangaroo (KMC), góp phần tăng tỷ lệ trẻ được bú sớm trong một giờ đầu sau sinh và bú mẹ hoàn toàn trong sáu tháng đầu của Việt Nam. Bệnh viện đạt các tiêu chí đề ra sẽ được gắn biển công nhận danh hiệu, được vinh danh trên truyền thông và tôn vinh bởi cộng đồng nuôi con bằng sữa mẹ.
Cho trẻ bú đúng cách
Theo bác sĩ CKI. Lê Thị Thanh Phương - Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh hướng dẫn cách cho trẻ bú đúng cách như sau:
- Thời điểm cho trẻ bú: Tốt nhất, ngay sau khi sinh trong vòng 1 giờ đầu, người mẹ nên cho trẻ bú, bú càng sớm càng tốt. Vì sữa mẹ tiết ra theo phản xạ (Prolactin, Oxytoxin), bú sớm có tác dụng kích thích bài tiết sữa sớm, trẻ được bú sữa non. Động tác bú có tác dụng co hồi tử cung, cầm máu cho người mẹ sau đẻ và giúp mẹ bài tiết sữa sớm.
- Tư thế cho trẻ bú: Khi cho trẻ bú, người mẹ ở tư thế thoải mái, có thể nằm hoặc ngồi cho bú, để toàn thân trẻ sát vào người mẹ. Cho trẻ bú đến khi trẻ no, tự rời vú mẹ. Cho trẻ bú cả hai bên để đảm bảo trẻ được bú cả sữa đầu và sữa cuối giàu dinh dưỡng.
- Thời gian trẻ cai sữa: Cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, ngay cả khi trẻ bị tiêu chảy. Trẻ đẻ non, yếu hoặc mẹ bị ốm nặng, bị mắc bệnh không cho trẻ bú được, cần vắt sữa cho trẻ ăn bằng bình, cốc. Nên cho trẻ bú đến 24 tháng tuổi hoặc có thể lâu hơn, không cai sữa cho trẻ trước 12 tháng tuổi.