Phòng ngừa viêm đường hô hấp trên cho trẻ khi giao mùa

Viêm đường hô hấp trên bao gồm nhiều bệnh lý như viêm mũi, viêm tai giữa, viêm họng, viêm mũi họng cấp… Với trẻ em Việt Nam, trong 1 năm có thể mắc từ 6-8 bệnh nhiễm khuẩn viêm đường hô hấp trên, nhất là các đối tượng dưới 1 tuổi.

Dấu hiệu viêm đường hô hấp trên

Nếu trẻ có dấu hiệu lặp đi lặp lại viêm đường hô hấp trên, cha mẹ cần đưa trẻ tới cơ sở y tế để thăm khám và điều trị.

• Ho
• Sốt nhẹ
• Hắt hơi sổ mũi
• Không chịu ăn uống, kém ăn
• Mệt mỏi, đau nhức người

Tuy nhiên, đây là bệnh lý dễ gây nhầm lẫn khiến cha mẹ xử lý không đúng cách cho trẻ. Cha mẹ cần lưu ý những dấu hiệu bất thường để đưa trẻ tới ngay cơ sở y tế gần nhất:

- Trẻ sốt cao, co giật. Sốt là phản ứng nhằm bảo vệ cơ thể. Nếu trẻ sốt cao trên 39 độ và co giật cha mẹ cần biết đây là cảnh báo nguy hiểm. Việc co giật lúc này rất khó để phân biệt giữa nguyên nhân sốt cao hay viêm màng não. Nếu để tình trạng co giật lặp đi lặp lại sẽ dẫn tới các hậu quả nghiêm trọng như rối loạn tâm thần phát triển, động kinh.

- Nôn liên tục.

- Dấu hiệu toàn thân: li bì, mệt khó đánh thức, không chịu ăn uống.

- Trẻ sốt từ 3 ngày trở lên không có dấu hiệu giảm sốt.

Những sai lầm khi chăm sóc trẻ mắc viêm đường hô hấp trên của cha mẹ thường gặp là dùng lại đơn cũ, sử dụng đơn thuốc của bệnh nhân khác, dùng kháng sinh quá sớm dẫn tới nhờn kháng sinh, lạm dụng corticoid gây hậu quả nghiêm trọng…

Cha mẹ cần hết sức bình tĩnh khi trẻ có những dấu hiệu viêm đường hô hấp trên và tập trung vào việc điều trị triệu chứng như:

- Trẻ sốt trên 38,5 độ thì dùng thuốc hạ sốt.

- Trẻ bị tắc mũi hoặc sổ mũi dẫn đến việc quấy khóc, ít ăn, thở bằng mồm gây tụt cân. Lúc này trẻ sẽ rơi vào tình trạng thiếu nước, đờm trong mũi họng đặc lại gây tắc đường thở. Cha mẹ cần rửa mũi cho trẻ từ 2-3 lần bằng nước muối sinh lý trước khi ăn đồng thời cho trẻ uống nhiều nước.

- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng cho trẻ bằng cách cho trẻ ăn đồ mềm, lỏng dễ hấp thu, chia nhỏ bữa ăn và không ép trẻ ăn.

- Nếu trẻ bị nhiễm bệnh cần tránh tiếp xúc với các trẻ em khác.

- Không cho trẻ xịt mũi bằng kháng sinh nếu không có chỉ định của bác sĩ khi khám tại cơ sở y tế.

Phòng viêm đường hô hấp trên cho trẻ khi giao mùa

Để phòng các bệnh đường hô hấp nói chung cho trẻ khi thời tiết thất thường, cha mẹ cần lưu ý từ việc ăn uống, vệ sinh cho trẻ:

- Rửa tay, chân trước khi ăn, sau khi đi ra ngoài và vệ sinh mũi họng hàng ngày.

- Đeo khẩu trang cho trẻ khi ra ngoài, hạn chế tới nơi đông người. Với trẻ dưới 2 tuổi cha mẹ có thể xem xét việc đeo khẩu trang vì khi có dịch mũi chảy ra có thể làm trẻ nhiễm khuẩn thêm.

- Cha mẹ, người thân trong gia đình cũng cần rửa tay và vệ sinh mũi họng trước khi tiếp xúc với trẻ để hạn chế nguy cơ lây bệnh từ bên ngoài.

- Cho trẻ tiêm đầy đủ vaccine phế cầu, cúm…

PGS.TS Nguyễn Thị Diệu Thúy

Trưởng Khoa Nhi - Bệnh viện Đại học Y Hà Nội