Cách giảm đau khớp khi thời tiết thất thường

Vì sao thời tiết thay đổi khiến bệnh khớp khó chịu?

Bệnh khớp đang có xu hướng tăng lên trong những năm gần đây. Phổ biến là thoái hóa khớp gối, viêm khớp dạng thấp, thoái hóa cột sống, lún xẹp đốt sống lưng ở nữ giới hoặc bệnh Gout (thống phong), viêm cột sống dính khớp, thoát vị đĩa đệm cột sống ở nam giới.

Trong điều kiện bình thường, các thành phần của xương khớp luôn duy trì trạng thái cân bằng với môi trường xung quanh. Khi thời tiết thay đổi, áp suất khí quyển giảm xuống, các mô nở ra tạo áp lực lên các khớp. Khi áp suất khí quyển hoặc nhiệt độ tăng hoặc giảm, chất lượng dịch khớp cũng thay đổi, phản ứng của các mô xung quanh khớp với nhiều quá trình lý hóa phức tạp, làm gia tăng tình trạng viêm, biểu hiện bởi hiện tượng sưng, đau tại khớp.

Không những thế, tiết trời thay đổi còn làm sức đề kháng của cơ thể giảm, khiến bệnh nhân càng khó chịu đựng tình trạng đau khớp. Bệnh gây cản trở khả năng đi lại và làm xuất hiện những cơn đau đớn dai dẳng tại các khớp xương và xuất hiện thường xuyên, dữ dội hơn, không ngừng tàn phá sức khỏe người bệnh.

Với những người bị thoái hóa khớp, các cơn đau khớp khi thời tiết thay đổi thường biểu hiện rõ rệt ở hông, đầu gối, khuỷu tay, vai, cổ…

Kiểm soát cơn đau khớp khi chuyển mùa

Việc tập luyện khớp mỗi ngày là rất cần thiết, tuy nhiên, phải tránh các môn thể thao đối kháng. Nếu làm việc văn phòng, nên thường xuyên thay đổi tư thế ngồi, đứng lên khoảng 5 - 10 phút để tránh mỏi khớp.

Để đối phó với các cơn đau khớp khi thời tiết thay đổi, người bệnh khớp nên thực hiện các biện pháp sau:

• Giảm đau bằng vật lý trị liệu

Mục đích của các bài tập vật lý trị liệu cơ xương khớp là tăng sức mạnh cho cơ đùi và duy trì biên độ vận động cơ xương khớp. Chính vì thế, các bài tập này rất cần thiết cho sự phục hồi của người mới trải qua phẫu thuật cơ xương khớp. Ngoài ra, những người có hệ cơ xương khớp bị tổn thương do sự lão hóa tự nhiên hay chấn thương.

Vật lý trị liệu cơ xương khớp thường bao gồm: Sử dụng sóng siêu âm; Phương pháp điện xung; Sử dụng bằng máy gập duỗi tự động; Các bài tập cùng chuyên viên vật lý trị liệu: Người bệnh sẽ thực hiện vật lý trị liệu dưới sự hướng dẫn và hỗ trợ của các chuyên viên. Đây là bước đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều trị tổn thương của cơ xương khớp.

Ngoài ra, người bệnh nên giữ ấm các khớp ngay khi thời tiết sắp sửa thay đổi. Khi bị đau, có thể áp dụng các biện pháp như xoa bóp khớp, co duỗi nhẹ nhàng, chườm nóng… Chườm nóng bằng paraffin, túi chườm nhiệt, khay nhiệt điện có tác dụng giảm đau, nhưng không nên áp dụng với ổ viêm có mủ, chấn thương đang sung huyết. Người bệnh cũng nên tránh bê vác nặng làm khớp thêm tổn thương và giảm cân (nếu béo phì) để hạn chế áp lực lên khớp.

• Không nên lạm dụng thuốc giảm đau chứa corticoid

Việc dùng thuốc giảm đau chỉ là giải pháp tạm thời trong cơn đau cấp và nếu lạm dụng các thuốc giảm đau chứa corticoid, sẽ có thể gây ra tác dụng phụ lên dạ dày, tim mạch, thận…. đặc biệt là với người già.

Do vậy, người bệnh không nên tự ý sử dụng các thuốc giảm đau mà cần sớm thăm khám các bác sĩ chuyên khoa cơ - xương - khớp để điều trị đúng cách.

• Bổ sung dưỡng chất nuôi sụn khớp

Quá trình thoái hóa sụn khớp là không thể tránh khỏi nhưng cũng hoàn toàn có thể phòng và làm chậm quá trình này bằng những tiến bộ y học hiện nay. Thay vì đợi đến khi đau nặng mới điều trị, người bệnh có thể cung cấp các dưỡng chất phù hợp để nuôi dưỡng và giúp tái tạo mô sụn tại các khớp. Theo đó, người bệnh nên ăn các thực phẩm chứa nhiều acid béo omega-3 như cá hồi, cá ngừ, các vitamin A, E, C có trong đậu nành, rau xanh, hạt mầm, cà rốt, cà chua, ớt, bơ...

Một số thực phẩm nên bổ sung như các loại thực phẩm giàu chất chống oxy, thực phẩm giàu canxi(trứng, sữa,..), thực phẩm giàu vitamin D, vitamin C,…

Hạn chế ăn một số loại thực phẩm như các loại đồ ăn chế biến sẵn, thực phẩm chứa nhiều chất béo, dầu mỡ, đồ ăn cay nóng, thực phẩm có chứa nhiều chất bảo quản.

• Làm việc đúng tư thế để giảm đau nhức xương khớp

Khi ngồi làm việc, bạn nên ngồi trên những loại ghế có lưng tựa, không nên vắt chéo chân, cần thường xuyên thay đổi tư thế. Nếu công việc của bạn đòi hỏi ngồi làm việc trong nhiều giờ thì nên đứng dậy đi lại, sau mỗi giờ làm việc.

Không nên nằm sấp chỉ nên nằm ngửa hoặc nằm nghiêng khi ngủ. Thường xuyên thay đổi tư thế trong thời gian ngủ. Nên sử dụng gối có độ cao phù hợp và đảm bảo mềm mại, đồng thời cũng nên chú ý đến độ đàn hồi của đệm để hệ thống xương khớp của bạn có điều kiện nghỉ ngơi tốt nhất.

• Liệu pháp lạnh

Có tác dụng rất tốt trong việc giảm đau nhức do viêm khớp và giảm sưng khớp. Hơn nữa, cách thực hiện cũng rất đơn giản, bạn chỉ cần lấy túi lạnh chườm lên vùng bị sưng đau trong khoảng 15 phút. Mỗi ngày chỉ thực hiện khoảng 3 lần. Phương pháp này chỉ sử dụng trong những đợt viêm cấp hoặc đợt cấp tính của bệnh.

Khi xuất hiện tình trạng đau, sưng tại khớp, bệnh nhân cần nhanh chóng đến cơ sở y tế chuyên khoa. Tuyệt đối không tự ý sử dụng các thuốc giảm đau không được chứng minh khoa học, đặc biệt các thuốc không rõ nguồn gốc. Các thuốc này làm giảm đau nhanh song dễ tái phát, có thể gây phụ thuộc thuốc và nhiều tai biến khó lường như: tổn hại dạ dày, gây xuất huyết tiêu hóa, suy gan, suy thận, loãng xương...

BS. Nguyễn Ngọc Hoa