Bệnh do virus Marburg có lây qua quan hệ tình dục?

Virus Marburg gây sốt xuất huyết nặng ở người, là một căn bệnh nghiêm trọng, tỷ lệ tử vong cao đối với người nhiễm virus. Vậy con đường lây nhiễm bệnh thế nào, bệnh có lây qua quan hệ tình dục không?

Quá trình lây truyền bệnh do virus Marburg

Bằng chứng được thu thập cho đến nay cho thấy dơi Rousettus aegyptiacus được coi là vật chủ tự nhiên của virus Marburg. Khỉ xanh châu Phi (Cercopithecus aethiops) nhập khẩu từ Uganda là nguồn lây bệnh cho người trong đợt bùng phát Marburg đầu tiên. Sau đó, việc truyền virus từ người này sang người khác khi có tiếp xúc gần gũi với bệnh nhân bị nhiễm bệnh.

Việc truyền virus qua dụng cụ tiêm chích bị ô nhiễm hoặc vết thương do kim đâm có liên quan đến bệnh nặng hơn.

Tiếp xúc gần gũi với cơ thể hoặc chất dịch cơ thể của những người tử vong vì virus Marburg trong quá trình chuẩn bị chôn cất là một nguồn lây nhiễm đã được công nhận.

Marburg lây lan giữa người với người khi một người tiếp xúc với vết thương trên da hoặc niêm mạc mắt, mũi hoặc miệng của người bị nhiễm bệnh.

Marburg cũng lây lan qua máu hoặc chất dịch cơ thể có chứa nồng độ virus cao (nước tiểu, nước bọt, mồ hôi, phân, chất nôn, sữa mẹ, nước ối và tinh dịch) đặc biệt khi những chất dịch này có máu của người bị bệnh hoặc tử vong vì bệnh do virus Marburg.

Ở những phụ nữ bị nhiễm bệnh khi đang mang thai, virus vẫn tồn tại trong nhau thai, nước ối và thai nhi. Những phụ nữ bị nhiễm bệnh khi đang cho con bú, virus có thể tồn tại trong sữa mẹ.

Sự lây truyền virus qua đường tình dục có thể xảy ra và virus có thể tồn tại trong tinh dịch tới 7 tuần sau khi bệnh nhân hồi phục lâm sàng. Virus có thể lây lan qua đường tình dục hoặc qua việc chạm vào các đồ vật bị nhiễm chất dịch cơ thể của người bệnh.

Khuyến nghị của WHO

Sự lây truyền virus Marburg qua tinh dịch của người bị nhiễm bệnh đã được ghi nhận đến 7 tuần sau khi hồi phục lâm sàng nhưng vẫn cần có thêm dữ liệu giám sát và nghiên cứu về các rủi ro lây truyền qua đường tình dục, đặc biệt là về tỷ lệ virus sống và lây truyền trong tinh dịch theo thời gian. Tuy nhiên, dựa trên bằng chứng hiện có, WHO khuyến nghị:

Nam giới hồi phục sau nhiễm virus Marburg nên được ghi danh vào các chương trình xét nghiệm tinh dịch khi xuất viện (bắt đầu bằng tư vấn) và đề nghị xét nghiệm tinh dịch khi sẵn sàng về tinh thần và thể chất, trong vòng ba tháng kể từ khi khởi phát bệnh. Xét nghiệm tinh dịch nên được thực hiện khi nhận được hai kết quả xét nghiệm âm tính liên tiếp.

Tất cả những người hồi phục sau Marburg và bạn tình của họ nên được tư vấn để đảm bảo thực hành tình dục an toàn.

Những người đàn ông khỏi bệnh sau Marburg và bạn tình của họ nên:

Kiêng tất cả các hành vi tình dục hoặc tuân thủ các thực hành tình dục an toàn hơn thông qua việc sử dụng bao cao su đúng cách và nhất quán cho đến khi tinh dịch của họ được xét nghiệm hai lần mà không bị phát hiện (âm tính) đối với virus Marburg.

Sau khi xét nghiệm không bị phát hiện (âm tính), những người đó có thể tiếp tục các hoạt động tình dục bình thường một cách an toàn với nguy cơ lây truyền virus Marburg được giảm thiểu.

Tốt nhất, nam giới sau khi mắc bệnh do virus Marburg nên thực hành tình dục an toàn trong 12 tháng kể từ khi xuất hiện các triệu chứng hoặc cho đến khi tinh dịch của họ xét nghiệm hai lần mà không phát hiện (âm tính) virus Marburg.

Cần thực hành vệ sinh cá nhân và tay tốt bằng cách rửa ngay lập tức và kỹ lưỡng bằng xà phòng và nước sau bất kỳ tiếp xúc vật lý nào với tinh dịch, kể cả sau khi thủ dâm. Trong thời gian này, bao cao su đã sử dụng phải được xử lý an toàn và tiêu hủy an toàn để tránh tiếp xúc với tinh dịch.

BSCKII Nguyễn Trung Cấp - Phó Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới TW

Virus Marburg lây truyền thông qua tiếp xúc ngoài da, tiếp xúc với các bề mặt vật dụng có virus, lây qua dịch tiết như máu hoặc tiếp xúc gần bệnh nhân cũng có nguy cơ lây nhiễm... Chính vì vậy, việc tránh tiếp xúc với người mắc bệnh và vệ sinh bề mặt bị vấy bẩn rất quan trọng, bên cạnh việc đeo khẩu trang phòng bệnh...

Hoàng Nam

(Theo WHO)