HPV và ung thư cổ tử cung: Tiêm phòng sớm để bảo vệ tương lai

Ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh ung thư ác tính phổ biến hàng đầu ở phụ nữ, với nguyên nhân chủ yếu do nhiễm vi rút Human Papillomavirus (HPV). Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hơn 95% trường hợp ung thư cổ tử cung có liên quan đến HPV – loại vi rút lây truyền chủ yếu qua đường tình dục. Trong số đó, hai chủng HPV nguy cơ cao là HPV 16 và HPV 18 được xác định là nguyên nhân gây ra phần lớn các ca bệnh. Quá trình nhiễm HPV thường diễn tiến âm thầm, kéo dài qua nhiều năm, từ các tổn thương tiền ung thư đến ung thư xâm lấn. Ước tính đến năm 2025, mỗi năm trên thế giới ghi nhận khoảng 660.000 ca mắc mới và 350.000 ca tử vong do ung thư cổ tử cung.

Dấu hiệu cần lưu ý

Ở giai đoạn sớm, ung thư cổ tử cung thường không gây triệu chứng nên rất dễ bị bỏ qua. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như: Chảy máu âm đạo bất thường (ngoài kỳ kinh, sau quan hệ), đau vùng chậu hoặc thắt lưng kéo dài, khí hư có mùi hôi hoặc màu sắc lạ, đau khi quan hệ tình dục, mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân ở giai đoạn muộn; Phần lớn các trường hợp được phát hiện khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, khiến việc điều trị phức tạp, tốn kém và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản, thậm chí đe dọa tính mạng.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm HPV

Nguy cơ nhiễm HPV cao hơn ở những người quan hệ tình dục sớm, có nhiều bạn tình hoặc không sử dụng biện pháp an toàn khi quan hệ; người có hệ miễn dịch suy giảm; hút thuốc lá; dinh dưỡng thiếu vi chất; vệ sinh cá nhân không đúng cách; mắc viêm cổ tử cung mạn tính hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Phòng bệnh như thế nào? – Khuyến cáo của ngành Y tế

Tiêm vắc xin HPV là biện pháp phòng bệnh chủ động và hiệu quả nhất hiện nay. Vắc xin giúp cơ thể tạo miễn dịch chống lại các chủng HPV nguy cơ cao gây ung thư cổ tử cung, đồng thời phòng ngừa một số bệnh khác như mụn cóc sinh dục, ung thư âm hộ, âm đạo.

Nhóm ưu tiên tiêm chủng là trẻ em gái và phụ nữ từ 9–26 tuổi. Hiện nay, một số loại vắc xin đã được mở rộng chỉ định cho người từ 9–45 tuổi. Nam giới cũng được khuyến khích tiêm vắc xin HPV để tự bảo vệ và góp phần giảm lây nhiễm trong cộng đồng.

Vắc xin đạt hiệu quả bảo vệ cao nhất khi được tiêm trước khi có quan hệ tình dục. Tuy nhiên, những người trong độ tuổi khuyến cáo, dù đã từng quan hệ tình dục, vẫn nên tiêm phòng theo tư vấn của cán bộ y tế.

Chủ động bảo vệ sức khỏe mỗi ngày

Bên cạnh tiêm phòng, phụ nữ cần khám phụ khoa và sàng lọc ung thư cổ tử cung định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh: không hút thuốc lá, dinh dưỡng hợp lý, tăng cường vận động thể lực; quan hệ tình dục an toàn, chung thủy; chủ động tìm hiểu thông tin từ các nguồn chính thống để nâng cao nhận thức về phòng ngừa HPV.

Tiêm vắc xin HPV là hành động thiết thực hôm nay để bảo vệ sức khỏe sinh sản và tương lai của phụ nữ, góp phần giảm gánh nặng ung thư cổ tử cung và hướng tới mục tiêu chăm sóc sức khỏe bền vững cho cộng đồng.

Đoàn Huê TH