Thứ trưởng Bộ Y tế: An toàn người bệnh là trụ cột xuyên suốt trong quản trị chất lượng

Trên tinh thần các nghị quyết chiến lược của Đảng về chăm sóc sức khỏe nhân dân, cùng với Kế hoạch Hành động toàn cầu về An toàn người bệnh 2021-2030 của Tổ chức Y tế Thế giới, ngành y tế Việt Nam xác định an toàn người bệnh là trụ cột xuyên suốt trong quản trị chất lượng.

GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia nhấn mạnh những thông tin trên tại lễ mít tinh hưởng ứng Ngày An toàn người bệnh thế giới (17/9) có chủ đề "Chăm sóc an toàn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ" với thông điệp An toàn từ lúc chào đời! Sự kiện diễn ra tại Bệnh viện Nhi Trung ương, do Bộ Y tế phối hợp Tổ chức Y tế thế giới (WHO) tại Việt Nam tổ chức.

Sự kiện kết nối trực tuyến đến hàng trăm điểm cầu các bệnh viện trên toàn quốc nhằm thông qua sự kiện này, khẳng định quyết tâm xây dựng môi trường khám chữa bệnh an toàn, lấy người bệnh - đặc biệt trẻ em làm trung tâm, vì một tương lai khỏe mạnh và bền vững cho cộng đồng.

Các báo cáo quốc tế cho thấy, cứ 10 người bệnh thì có hơn 1 người gặp sự cố y khoa; tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, ước tính mỗi năm có khoảng 134 triệu sự cố trong bệnh viện, gây ra khoảng 2,6 triệu ca tử vong, trong đó có tới một nửa có thể phòng ngừa.

Không chỉ là tổn hại về sức khỏe, y tế không an toàn còn "ngốn" một tỷ lệ đáng kể chi tiêu y tế, ước tới 12–15% tổng chi tiêu y tế, tương đương 1,4 - 1,6 nghìn tỷ USD mỗi năm.

"Đầu tư cho an toàn người bệnh vì vậy vừa là mệnh lệnh lương tâm, vừa là quyết định thông minh về kinh tế"- Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nói và nhấn mạnh: Chủ đề năm nay đặt trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ ở vị trí trung tâm, những đối tượng "không phải là người lớn thu nhỏ" và phụ thuộc gần như hoàn toàn vào người lớn.

Các em chưa đủ khả năng mô tả cảm giác khó chịu; tiếng khóc đôi khi là tín hiệu duy nhất. Vì thế, trực giác của cha mẹ, sự tinh tế của giáo viên, và chuẩn mực chuyên môn, đạo đức của nhân viên y tế có ý nghĩa quyết định để phát hiện sớm bất thường, can thiệp kịp thời và an toàn.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh sáu định hướng ưu tiên cho công tác an toàn người bệnh, đây cũng là lời kêu gọi hành động đối với toàn hệ thống khám chữa bệnh.

Theo đó, các cơ sở y tế cần đặt chuẩn mực an toàn lấy trẻ em làm trung tâm. Cụ thể hóa và thường xuyên cập nhật các tiêu chuẩn, quy định bảo đảm an toàn từ phòng sinh, khoa sơ sinh đến các chuyên khoa Nhi; chú trọng các yêu cầu đặc thù: dùng thuốc theo cân nặng/độ tuổi, thiết bị, vật tư phù hợp lứa tuổi, tiêm chủng an toàn, dinh dưỡng – nuôi dưỡng hợp lý, vận chuyển nội/ngoại viện và hồi sức sơ sinh.

Các đơn vị thực hiện đào tạo liên tục, làm chủ kỹ năng an toàn. Đưa an toàn người bệnh vào chương trình đào tạo bắt buộc cho mọi vị trí; tăng cường huấn luyện thực hành, mô phỏng tình huống ít gặp nhưng nguy cơ cao; chuẩn hóa thông tin, tăng cường hội chẩn, phối hợp đa chuyên khoa Sản – Nhi – Hồi sức.

Ứng dụng số để "khóa chặt" rủi ro. Hoàn thiện bệnh án điện tử có cảnh báo; đơn thuốc điện tử tính liều tự động theo cân nặng/tuổi; mã vạch - vòng tay - thuốc- máu để bảo đảm đúng người-đúng thuốc-đúng liều-đúng thời điểm; khai thác dữ liệu để nhận diện sớm nguy cơ suy hô hấp, nhiễm khuẩn huyết ở trẻ; tăng hỗ trợ từ xa cho cấp dưới trong cấp cứu và hồi sức sơ sinh.

Các cơ sở y tế giám sát minh bạch, học hỏi từ sai sót. Thiết lập hệ thống theo dõi, báo cáo và phân tích sự cố an toàn dành cho Nhi khoa, thống nhất toàn bệnh viện và liên thông các cấp khám chữa bệnh; xử lý kịp thời, rút kinh nghiệm có hệ thống; bảo vệ người báo cáo, xây dựng văn hóa "không đổ lỗi cá nhân", để mỗi sự cố trở thành một bài học chung cho an toàn của trẻ em.

Gia đình và nhà trường là đối tác tin cậy. Tổ chức bệnh viện thân thiện với trẻ; hướng dẫn cha mẹ nhận biết dấu hiệu nguy hiểm và chăm sóc an toàn tại nhà; phối hợp nhà trường tuyên truyền dinh dưỡng hợp lý, phòng chống tai nạn thương tích, tiêm chủng đầy đủ; tiếp nhận phản hồi của gia đình trên quá trình điều trị để cải tiến dịch vụ.

Bảo đảm an toàn cho thầy thuốc Nhi khoa đem đến sự an tâm cho gia đình và người bệnh nhỏ tuổi. Cơ sở y tế cần bảo đảm môi trường làm việc an toàn về thể chất và tinh thần; bố trí giờ làm, khối lượng công việc hợp lý; giảm gánh nặng hành chính bằng công nghệ; chủ động phòng ngừa và xử lý nghiêm hành vi bạo lực đối với nhân viên y tế.

Lãnh đạo Bộ Y tế cam kết tiếp tục hoàn thiện khung chính sách, công cụ đánh giá và cơ chế khuyến khích; củng cố hệ thống giám sát, báo cáo sự cố; thúc đẩy nguồn lực cho chuyển đổi số; mở rộng hợp tác với Tổ chức Y tế thế giới và các đối tác phát triển; đồng thời gắn các mục tiêu an toàn với các chương trình quốc gia về bà mẹ – trẻ em, dinh dưỡng, tiêm chủng và phòng chống dịch.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cũng đề nghị các địa phương, các cơ sở Sản – Nhi, y tế cơ sở và hệ thống giáo dục phối hợp chặt chẽ để thông điệp "An toàn từ lúc chào đời" đi vào thực chất từng quy trình, từng ca bệnh, từng lớp học, từng gia đình.

An toàn người bệnh, nhất là với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, không chỉ là thước đo chất lượng chuyên môn, mà còn là thước đo văn minh của xã hội. Mỗi cải tiến, dù nhỏ, có thể cứu một sinh mệnh, giữ trọn một tương lai, nuôi dưỡng niềm tin của Nhân dân vào hệ thống y tế.

Nhân dịp này, thay mặt lãnh đạo Bộ Y tế, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn bày tỏ lời trân trọng cảm ơn WHO và các đối tác đã đồng hành; cảm ơn đội ngũ thầy thuốc cả nước ngày đêm nỗ lực vì người bệnh.

Cũng trong hôm nay, Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM đã tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày An toàn Người bệnh Thế giới và Tổng kết, trao giải Hội thi Ứng dụng AI trong thiết kế sản phẩm truyền thông giáo dục sức khỏe.

Điểm nhấn của chương trình là phần trao giải cho các sản phẩm poster, video, brochure và ứng dụng được vinh danh vì tính sáng tạo, khả năng ứng dụng và giá trị thực tiễn cao trong truyền thông giáo dục sức khỏe cộng đồng.

Nhiều sản phẩm đoạt giải sẽ tiếp tục được triển khai tại Bệnh viện và trên nền tảng số, góp phần đưa tri thức y tế chính thống đến gần hơn với người dân.

Phát biểu tại sự kiện, PGS.TS.BS. Nguyễn Hoàng Bắc – Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM chia sẻ: Người bệnh đều mong muốn được điều trị hiệu quả, an toàn và phục hồi nhanh chóng.

"Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM luôn xác định an toàn người bệnh là ưu tiên hàng đầu trong mọi hoạt động điều trị, nghiên cứu, đào tạo và quản trị. Hệ thống quản lý chất lượng, các chỉ số an toàn được giám sát chặt chẽ, văn hóa 'không đổ lỗi, cùng học hỏi' được lan tỏa để từng nhân viên y tế hành động vì sự an toàn của người bệnh"- PGS.TS Nguyễn Hoàng Bắc nói.

Hưởng ứng chuỗi hoạt động Ngày an toàn người bệnh thế giới, Hội thi Ứng dụng AI trong thiết kế sản phẩm truyền thông giáo dục sức khỏe đã cho thấy tinh thần sáng tạo, đổi mới của các đơn vị trong bệnh viện.

Các sản phẩm ứng dụng AI không chỉ góp phần lan tỏa kiến thức y tế chính thống đến cộng đồng, mà còn khẳng định vai trò của công nghệ trong hỗ trợ chăm sóc và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế. Việc xây dựng văn hóa an toàn người bệnh là trách nhiệm của toàn thể viên chức – người lao động, cũng như cần sự đồng hành của người bệnh, người nhà và toàn xã hội.

"Đây chính là nền tảng để Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM phát triển chuyên nghiệp, bền vững, và nhân văn"- PGS.TS Nguyễn Hoàng Bắc nhấn mạnh.

Trong nghi thức phát động, lãnh đạo, các y bác sĩ và viên chức – người lao động đã đồng thanh khẩu hiệu "Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM – Cam kết hành động vì người bệnh", khẳng định quyết tâm kiến tạo môi trường y tế an toàn, chuẩn mực, và nhân văn.

Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP. HCM các định hướng về an toàn người bệnh chuyên ngành sản - nhi đã được cụ thể hóa bằng nhiều giải pháp thực tiễn: chăm sóc thiết yếu ngay sau sinh, thực hiện da kề da hỗ trợ điều hòa thân nhiệt và gắn kết mẹ - con, hướng dẫn nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ, nhận dạng chính xác người bệnh, vận chuyển trẻ bằng nôi chuyên dụng và bảo đảm tiêm chủng đầy đủ. Đây là những hành động cụ thể nhằm giảm thiểu rủi ro, nâng cao chất lượng chăm sóc ngay từ những ngày đầu đời.

Thái Bình/Ảnh: Trần Minh