Đồng mắc bệnh tim mạch, thận và rối loạn chuyển hóa làm giảm nghiêm trọng tuổi thọ bệnh nhân

Ngày 19/10, Hội Khoa học Kinh tế y tế Việt Nam phối hợp với Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) tổ chức Hội thảo khoa học quản lý và điều trị phối hợp bệnh lý tim mạch - thận- chuyển hoá: Thực trạng và các khuyến nghị.

Gia tăng gánh nặng bệnh tật lên hệ thống y tế

TS Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho biết, bệnh lý Tim mạch - Thận - Chuyển hóa đang là vấn đề đặc biệt cần quan tâm hiện nay với số lượng bệnh nhân mắc đái tháo đường trên thế giới lên đến 537 triệu người, bệnh nhân suy tim trên 60 triệu người và đặc biệt bệnh nhân thận mạn tính trên 850 triệu người.

Bệnh phối hợp giữa bệnh tim mạch, thận và rối loạn chuyển hoá đang trở thành thách thức lớn trong y tế hiện đại. Những bệnh lý này không chỉ làm gia tăng gánh nặng bệnh tật lên hệ thống y tế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh và gia đình, đặc biệt trên nhóm người cao tuổi cùng một lúc có nhiều bệnh cần chăm sóc và điều trị.

Theo TS Nguyễn Trọng Khoa, trong những năm qua Bộ Y tế đã và đang nỗ lực đẩy mạnh các chương trình phòng, chống và quản lý các bệnh không lây nhiễm, trong đó có bệnh tim mạch, thận tiết niệu và các rối loạn chuyển hoá. 

Các hướng dẫn chẩn đoán về bệnh tim mạch, nội tiết- đái tháo đường, thận tiết niệu đã được ban hành khá đầy đủ, thường xuyên được cập nhật, giúp các cơ sở khám, chữa bệnh có tài liệu thực hành, nâng cao chất lượng quản lý và điều trị bệnh. 

"Tuy nhiên, thực tế hiện nay đòi hỏi cần phải có cách tiếp cận tổng thể và đa chiều hơn, đặc biệt là sự phối hợp liên ngành giữa các chuyên khoa tim mạch, thận và nội tiết"- TS Khoa nhấn mạnh.

TS Dương Huy Liệu - Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế Y tế cũng cho rằng, bệnh lý Tim mạch – Thận – Chuyển hóa thường đồng mắc và "thúc đẩy lẫn nhau" làm nặng thêm tiên lượng của người bệnh, đồng thời tạo thêm gánh nặng cho vấn đề chẩn đoán, điều trị cũng như cho hệ thống y tế nếu không được tầm soát, phát hiện, điều trị và quản lý một cách toàn diện trên đồng thời cả 3 khía cạnh. 

Do đó, hội thảo là hoạt động khoa học rất hữu ích cho các bác sĩ điều trị, cơ quan quản lý, các nhà hoạch định chính sách của Việt Nam cùng chung tay tìm ra giải pháp nâng cao hơn nữa chất lượng trong chẩn đoán, điều trị và quản lý toàn diện nhóm bệnh lý này góp phần thu hẹp khoảng cách với điều trị như ở nước ngoài.

Quản lý và điều trị bệnh lý tim mạch - thận - chuyển hoá cần sự phối hợp chặt chẽ 

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Hoài - Phó viện trưởng Viện tim mạch Việt Nam cho biết, bệnh lý tim mạch - thận - chuyển hóa thường giảm nghiêm trọng tuổi thọ bệnh nhân, đặc biệt nếu cùng tồn tại.

Bệnh đái tháo đường và tăng huyết áp là nguyên nhân của hơn 80% bệnh thận giai đoạn cuối (ESKD) trên toàn cầu; Bệnh tim mạch ảnh hưởng đến 40% bệnh nhân đái tháo đường và ít nhất 30% bệnh nhân đái tháo đường có bệnh lý tim mạch.

Rối loạn chức năng tim làm tăng thêm gánh nặng về thận và trao đổi chất. Bất thường về tim ảnh hưởng đến sự tiến triển và kết cục của bệnh thận và chuyển hóa;

Tại Việt Nam 55% bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 đã xuất hiện biến chứng, chi phí điều trị biến chứng chiếm 70% tổng chi phí điều trị bệnh nhân đái tháo đường và trong các biến chứng, điều trị biến chứng tim mạch chiếm chi phí lớn nhất.

PGS.TS Vũ Thị Thanh Huyền- Trưởng khoa Nội tiết và Cơ xương khớp - Bệnh viện Lão khoa TW cho biết, bác sĩ chăm sóc ban đầu có vai trò quan trọng trong việc tầm soát sớm bệnh thận mạn và có vai trò quan trọng trong việc cải thiện việc chăm sóc cho những người mắc bệnh đái tháo đường, suy tim hoặc bệnh tim mạch. Việc tầm soát sớm bệnh nhân có nguy cơ cao và có quyết định chẩn đoán tiếp theo giúp tối ưu việc quản lý bệnh thận và tim mạch...

Tại hội thảo các chuyên gia cũng đề nghị các cơ quan quản lý và các cơ sở lâm sàng cần có kế hoạch và phương án để cùng chung tay xây dựng chương trình Quản lý, điều trị bệnh nhân Tim – Thận- Chuyển hóa. 

Việc tiếp cận điều trị theo khuyến cáo nhiều bệnh lý đồng mắc tim mạch - thận - chuyển hóa với người bệnh là trung tâm; Việc quản lý và điều trị người bệnh tim mạch, kết hợp với điều trị đái tháo đường, được BHYT chi trả. 

Bên cạnh đó, cần đưa vào chương trình đào tạo ở các trường đại học Y khoa nội dung về tim mạch - thận - chuyển hóa cho sinh viên và học viên sau Đại học, tổ chức đào tạo liên tục. 

Các Hội Tim mạch, Hội Nội tiết -Đái tháo đường, Hội Thận học tổ chức hội nghị, sinh hoạt khoa phối hợp lẫn nhau...

Xây dựng mô hình quản lý người bệnh, trong đó bác sỹ tim mạch, thận, nội tiết tăng cường tương tác, chia sẻ ý kiến các ca bệnh qua hội chẩn trực tiếp hoặc online, ứng dụng telemedicine. 

Phối hợp với dược sĩ lâm sàng, chuyên gia dinh dưỡng, phục hồi chức năng... trong điều trị và có sự đồng thuận chung giữa các khuyến cáo tim mạch, thận, nội tiết- đái tháo đường. 

Lê Hảo - Thái Bình