PHÒNG TRÁNH BỆNH LÝ TUYẾN GIÁP: CHỦ ĐỘNG TỪ NHỮNG BIỂU HIỆN NHỎ NHẤT
Bà Trần Thị Na, xã Quỳnh An (Hưng Yên) đã sống chung với u tuyến giáp gần 20 năm. Hàng tháng, theo chỉ định của bác sĩ, bà đến Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Hưng Yên để khám định kỳ và dùng thuốc theo phác đồ. Tương tự, chị Trần Thị Liên, xã Long Hưng, bị suy giáp và từng phẫu thuật cắt tuyến giáp cũng đều đặn tái khám hằng tháng.
Tuy nhiên, đây chỉ là hai trong số ít người phát hiện sớm bệnh lý tuyến giáp và được điều trị ổn định. Thực tế, phần lớn người dân đến khám khi bệnh đã tiến triển nặng bởi biểu hiện ban đầu thường mơ hồ, dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe thông thường. Không ít trường hợp chỉ tình cờ phát hiện bệnh trong một lần khám sức khỏe tổng quát.
Theo các bác sĩ CDC Hưng Yên, bệnh lý tuyến giáp chiếm tới 80% tổng số bệnh nhân đến khám, với tỷ lệ nữ mắc cao gấp 5 lần nam. Đáng chú ý, bệnh có xu hướng trẻ hóa, tập trung chủ yếu ở độ tuổi lao động. Những biểu hiện thường gặp như mệt mỏi, sút cân, nuốt vướng, tim đập nhanh… rất dễ khiến người bệnh chủ quan hoặc nhầm sang viêm họng, stress hay do tuổi tác.
Bác sĩ CKI Trần Thế Anh – Trưởng khoa Khám bệnh Đa khoa (CDC Hưng Yên) cho biết một số bệnh tuyến giáp như bướu lan tỏa, bướu nhân nhỏ thường tiến triển âm thầm và chỉ được phát hiện qua khám tổng quát định kỳ. Ngược lại, các bệnh như Basedow hay viêm tuyến giáp tự miễn lại có biểu hiện rõ rệt hơn, thời gian điều trị kéo dài từ 1–2 năm, thậm chí lâu hơn và tỷ lệ tái phát cao. “Bệnh nhân bắt buộc phải tái khám hàng tháng để điều chỉnh thuốc phù hợpNếu điều trị không đúng hướng dẫn, có thể gặp các biến chứng như lồi mắt, rối loạn nhịp tim, suy tim… ”.
Riêng với ung thư tuyến giáp, phần lớn trường hợp không biểu hiện rõ ở giai đoạn đầu. Khi người bệnh thấy rõ khối u ở cổ hoặc cảm giác nuốt vướng thì bệnh có thể đã tiến triển, thậm chí ở giai đoạn muộn, có di căn hạch. Vì vậy, khám sàng lọc chuyên sâu là yếu tố quyết định trong phát hiện sớm.
Những năm gần đây, CDC Hưng Yên đã đầu tư hệ thống máy xét nghiệm sinh hóa – miễn dịch tự động, siêu âm tuyến giáp đàn hồi mô và các kỹ thuật chuyên sâu như xét nghiệm hormon tuyến giáp, định lượng kháng thể tự miễn, sinh thiết tế bào dưới hướng dẫn siêu âm. Quy trình khám – xét nghiệm – trả kết quả được tổ chức khoa học, giảm thời gian chờ, hỗ trợ người dân tiếp cận dịch vụ nhanh chóng và chính xác, thuận tiện. Các ca nghi ngờ bất thường đều được hội chẩn và chuyển tuyến kịp thời tới các bệnh viện chuyên khoa.
Theo bác sĩ Trần Thế Anh, khám sức khỏe định kỳ là biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất để phát hiện các bệnh tuyến giáp. Các xét nghiệm cơ bản, siêu âm tuyến giáp, đo điện tim, xét nghiệm hormon giáp cần được thực hiện tại cơ sở y tế chuyên khoa. Bác sĩ cũng khuyến cáo người dân không nên tự ý tìm hiểu và áp dụng thông tin trên mạng hay sử dụng các bài thuốc dân gian chưa được kiểm chứng, tránh nguy cơ chẩn đoán sai, điều trị sai và làm bệnh nặng thêm.
“Phần lớn bệnh lý tuyến giáp có thể kiểm soát tốt nếu phát hiện sớm và điều trị đúng phác đồ. Điều quan trọng nhất là người bệnh phải tuân thủ dùng thuốc, tái khám đều đặn và duy trì lối sống lành mạnh,” bác sĩ nhấn mạnh.
Sức khỏe tuyến giáp là “chìa khóa vàng” cho sự cân bằng nội tiết của cơ thể. Chủ động sàng lọc, không bỏ qua những biểu hiện nhỏ nhất chính là cách thiết thực để mỗi người bảo vệ sức khỏe lâu dài./.
