Điều trị xuất huyết não thế nào?

Theo nghiên cứu, phần lớn bệnh nhân xuất huyết não nhập viện là nam giới, có tuổi trung bình tương đối cao, các yếu tố nguy cơ thường gặp bao gồm tiền sử tăng huyết áp, hút thuốc lá, uống rượu bia. Theo đó, nam giới chiếm đa số với tỉ lệ 65,4%; 73,8% bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp. 12,9% bệnh nhân có tiền sử đột quỵ, 2,5% có tiền sử bệnh gan, 8,1% có tiền sử đái tháo đường và 38,5% bệnh nhân có uống bia, rượu.

Điều đáng nói xuất huyết não có tỷ lệ tử vong trong tháng đầu tiên ước tính khoảng 35 - 52%, hơn một nửa các trường hợp xuất huyết não tử vong trong hai ngày đầu. Tỷ lệ này đặc biệt cao ở các nước có thu nhập trung bình và thấp. Các bệnh nhân may mắn vượt qua cửa tử cũng phải chịu di chứng lâu dài, ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống và xã hội.

Biểu hiện của xuất huyết não

Khi mắc xuất huyết não người bệnh thường có biểu hiện đau đầu dữ dội, đôi khi một số người mô tả đây là cơn đau đầu dữ dội nhất mà họ từng có kèm theo buồn nôn hoặc nôn.

Đột ngột tê bì hoặc méo mặt, yếu liệt tay – chân, thường xảy ra 1 bên tay – chân. 

Các dấu hiệu khác có thể gặp là nói khó, nói ngọng, đột ngột nhìn mờ. Người bệnh rối loạn nhận thức lơ mơ hoặc kích thích thậm chí hôn mê. Huyết áp thường tăng cao.

Cách điều trị xuất huyết não

Sau khi chẩn đoán mắc xuất huyết não đa số người nhà lo lắng về điều trị. Trên thực tế tùy thuộc vào từng bệnh nhân, mức độ bệnh mà các bác sĩ sẽ chỉ định điều trị phù hợp.

Điều trị nội khoa

Người bệnh được sử dụng các thuốc trong điều trị xuất huyết não bao gồm thuốc chống động kinh, thuốc lợi tiểu thẩm thấu, thuốc hạ áp. Một số bệnh nhân sẽ có thể phải đặt ống nội khí quản để kiểm soát các đường thở nếu như bệnh nhân có dấu hiệu suy giảm ý thức, hô hấp có nguy cơ bị suy, thở máy kiểu tăng thông khí kết hợp truyền Manitol tĩnh mạch nếu có dấu hiệu nỗi sợ bị tăng áp lực, đồng thời nên chụp CT sọ não cấp cứu.

Bệnh nhân luôn được theo dõi kiểm soát các cơn co giật, kiểm soát đường huyết... để đảm bảo sức khỏe trong thời gian điều trị.

Điều trị phẫu thuật và can thiệp mạch

Việc phẫu thuật sẽ được cân nhắc và chỉ định lấy huyết khối nội sọ, dẫn lưu não thất, can thiệp nội mạch xử trí dị dạng mạch máu não. Điều trị can thiệp mạch sẽ được đặt ra đối với những bệnh nhân xuất huyết não có nguyên nhân thứ phát do xuất hiện bất thường ở các mạch máu bao gồm phần động mạch não, dị dạng trong động mạch não, tĩnh mạch não...

Cần làm gì khi xuất huyết não?

Khi nhận ra các dấu hiệu nguy hiểm của xuất huyết não, cần gọi ngay cấp cứu đưa đến cơ sở y tế gần nhất.

Lưu ý với những bệnh nhân có sử dụng thuốc chống đông máu khi có những dấu hiệu cảnh báo như trên hoặc khi bị té, va đập vùng đầu dù nhẹ cũng cần tới ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời vì tình trạng xuất huyết não sẽ diễn tiến nhanh chóng và nguy cơ đe dọa tính mạng ở những bệnh nhân này.

Cần cung cấp cho nhân viên y tế biết nếu đang được sử dụng thuốc kháng đông loại nào để điều trị bệnh gì để có kế hoạch điều trị tốt nhất cho bệnh nhân.

Dự phòng và điều trị các biến chứng xuất huyết não là rất quan trọng trong giai đoạn cấp tính cũng như giai đoạn hồi phục.

Phục hồi chức năng sớm vừa hỗ trợ người bệnh xuất huyết não tránh biến chứng, vừa giúp người bệnh nhanh chóng trở về trình trạng bình thường trước đây.

Các bài tập đứng thăng bằng được khuyến cáo sẽ giúp ích. Đây là một bài tập khá đơn giản sẽ giúp cho bệnh nhân có được một khả năng vận động tốt các chi. Và hạn chế các di chứng như yếu các chi và bại liệt. Tiếp sau đó là sẽ cho bệnh nhân tự đứng dựng lên và có thể giảm trọng lượng cơ thể dồn đều vào hai chân để có thể giữ thăng bằng một cách tốt nhất.

Bài tập luyện co duỗi các khớp: Đối với bài tập này thì bệnh nhân nên giữ cho trọng lượng và đứng thẳng dồn vào hai chân bị ảnh hưởng. Trước tiên nên giữ cho cơ thể ở tư thế thẳng đứng, lúc này trọng lượng sẽ dồn lên cả hai chân. Tiếp theo đó sẽ nâng chân bình thường đặt lên các vật dụng cao hơn có thể tập với bậc thang. Chân còn lại sẽ trụ và tập trung trọng lượng của cơ thể. Khi đã dần quen với việc đó thì vẫn có thể giữ thăng bằng trên chân bị gì mà không cần sự hỗ trợ từ vật dụng khác

Ngoài ra, việc tập phục hồi các chức năng não bộ thần kinh cũng rất quan trọng bởi xuất huyết não sẽ có di chứng thần kinh là điều không thể tránh khỏi, cần luyện tập một số bài đơn giản để có để khắc phục tình trạng não bộ.

BS. Nguyễn Quang Anh