Nhiều khó khăn trong việc chấm dứt bệnh lao
Bệnh lao là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis gây ra. Bệnh lây lan do vi khuẩn lao phát tán ra ngoài khi người mắc lao phổi ho, nói, hắt hơi, khạc nhổ mà vô tình người tiếp xúc gần đó có thể bị hít vào và gây bệnh tại phổi. Từ phổi, vi khuẩn lao có thể qua đường máu hay bạch huyết đến các tạng khác trong cơ thể và gây bệnh tại đó.
NgàyThế giới phòng, chống lao 24/3 hàng năm là dịp nâng cao nhận thức của cộng đồng về ảnh hưởng của bệnh lao đến sức khỏe, kinh tế và xã hội, đồng thời, đẩy mạnh nỗ lực chấm dứt dịch bệnh lao trên toàn cầu. Đây cũng là dịp kỷ niệm ngày bác sĩ Robert Koch đã phát hiện ra vi khuẩn gây bệnh lao vào năm 1882, mở ra con đường chẩn đoán và chữa khỏi căn bệnh này.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam là quốc gia thứ 11 trong số 30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao, lao kháng thuốc cao trên thế giới. Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 174.000 bệnh nhân lao và nếu không được chữa trị, mỗi người mắc lao sẽ lây nhiễm cho trung bình từ 10-15 người khác.
Tại Hưng Yên, hiện nay mạng lưới phòng, chống lao vẫn luôn được duy trì, củng cố từ tuyến tỉnh đến tuyến huyện và các xã/phường/thị trấn trong toàn tỉnhđể mọi người dân đều được tiếp cận các dịch vụ phòng chống lao. Các tổ chống lao tuyến huyện vẫn duy trì các hoạt động theo chương trình phòng chống lao quốc gia. Hoạt động sàng lọc lao tại cộng đồng do Bệnh viện Phổi Hưng Yên thực hiện được đẩy mạnh, ưu tiên các xã có điều kiện khó khăn, dịch tễ bệnh lao cao.Theo báo cáo của Bệnh viện Phổi Hưng Yên, năm 2023, đã phát hiện và thu nhận điều trị cho 715 bệnh nhân lao các thể, đạt 68,10% kế hoạch năm; Tỷ lệ điều trị thành công bệnh nhân lao các thể loại là 97,19%; Tỷ lệ điều trị thành công tổng số bệnh nhân lao mới có bằng chứng vi khuẩn học là 97,78% và xét nghiệm đờm cho 10.059/1.311.891 người, đạt tỷ lệ 0,77% dân số/ năm; Phát hiện được 377 bệnh nhân lao phổi AFB(+) có nguồn lây cơ bản trong cộng đồng; Chỉ định xét nghiệm GenXpert cho 986 bệnh nhân nghi lao kháng thuốc, phát hiện 234 bệnh nhân (+) không kháng Rifampicin; khám sàng lọc được 252 trẻ tiếp xúc, tư vấn đưa vào điều trị dự phòng 49 trẻ, 05 trẻ được điều trị lao; Xét nghiệm HIV cho bệnh nhân lao đạt tỷ lệ 96,78% trước khi điều trị; triển khai khám sàng lọc hơn 10.000 trường hợp nghi lao tại 67xã của 04 huyện: Kim Động, Văn Lâm, Khoái Châu và Tiên Lữ.
Song song với các hoạt động tại cộng đồng, thời gian qua, Bệnh viện Phổi Hưng Yên đã chú trọng nhiều hơn đến công tác truyền thông giáo dục sức khỏe, phổ biến kiến thức về bệnh lao và các bệnh phổi dưới nhiều hình thức như: truyền thông trực tiếp cho bệnh nhân và người nhà tại các phòng điều trị, phòng tư vấn; truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng; tổ chức các buổi nói chuyện, sinh hoạt câu lạc bộ; treo băng rôn, pano, tranh ảnh, phát tờ rơi tuyên truyền kiến thức về bệnh lao, bệnh phổi và các vấn đề sức khỏe liên quan, giúp cho người dân hiểu biết, chủ động trong việc phòng bệnh và đến các cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời…
Bệnh nhân Nguyễn V.H, ở huyện Tiên Lữ cho biết: “Ban đầu tôi có biểu hiện mệt mỏi, sụt cân, ho kéo dài cũng không biết mình bị bệnh lao nên đi khám ở phòng khám tư nhân, điều trị một thời gian nhưng bệnh không thấy khỏi. Sau đó tôi lên bệnh viện Phổi Hưng Yên xét nghiệm thì phát hiện ra bị mắc bệnh lao, tôi được điều trị theo chương trình phòng chống lao quốc gia, được uống thuốc miễn phí, giảm bớt gánh nặng cho gia đình. Hiện nay, sức khỏe tôi đã ổn định và đang tiếp tục điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ”.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, công tác phòng chống lao của tỉnh ta vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Nguyên nhân là do sự hiểu biết của người dân về bệnh lao và cách phòng tránh còn hạn chế. Bởi vì bệnh lao không đáng sợ, nhưng đáng sợ nhất là sự kỳ thị của cộng đồng. Chính từ sự xa lánh, kỳ thị đó đã tác động phần nào đến tâm lý của người bệnh, dẫn đến tình trạng không ít người giấu bệnh hoặc tự ý mua thuốc điều trị, vô tình làm lây lan bệnh trong cộng đồng... Khó khăn tiếp nữa là do thời gian điều trị bệnh lao thường kéo dài nên nhiều người bỏ nửa chừng phác đồ điều trị, dẫn đến tình trạng lao kháng thuốc ngày càng tăng. Trong khi đó, nguồn nhân lực của tuyến huyện, xã còn thiếu, thường xuyên thay đổi và kiêm nhiệm nhiều công việc đã ảnh hưởng đến công tác phòng chống lao. Do đó, trong thời gian tới rất cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành để thực hiện thành công việc thanh toán bệnh lao trên địa bàn tỉnh, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người dân.